Srinivasa Aiyangar Ramanujan

Srinivasa Aiyangar Ramanujan
	Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Erode (en) , 1887ko abenduaren 22a
Herrialdea	Britainiar Raj
Heriotza	Kudanthaiyan (en) , 1920ko apirilaren 26a (32 urte)
Heriotza modua	berezko heriotza: amebiasia
Familia
Ezkontidea(k)	Janakiammal (en)
Hezkuntza
Heziketa	Cambridgeko Unibertsitatea ; Town Higher Secondary School (en) ; (1898 - 1904) ; Government Arts College, Kumbakonam (en) ; (1904 - 1905) baliorik ez ; Pachaiyappa's College (en) ; (1906 - 1907) baliorik ez ; Trinity College ; (1914 - 1916)
Tesia	Highly Composite Numbers (en)
Tesi zuzendaria	Godfrey Harold Hardy; John Edensor Littlewood
Irakaslea(k)	John Edensor Littlewood
Jarduerak
Jarduerak	matematikaria
Enplegatzailea(k)	Chennai Port (en) (1912 - 1914); Trinity College (1916 - 1919)
Lan nabarmenak	ikusi Landau–Ramanujan constant (en) ; Ramanujan theta function (en) ; Rogers–Ramanujan identities (en) ; Ramanujan–Soldner constant (en) ; Hardy-Ramanujan zenbakia; Ramanujan's sum (en) ; Ramanujan–Nagell equation (en) ; Ramanujan prime (en) ; Ramanujan–Petersson conjecture (en) ; Ramanujan summation (en) ; Hardy–Ramanujan theorem (en) ; Ramanujan graph (en) ; Rogers–Ramanujan continued fraction (en) ; Ramanujan–Sato series (en) ; tau-function (en) ; Ramanujan's congruences (en) ; Ramanujan's ternary quadratic form (en) ; Q20850758 ; Ramanujan's master theorem (en) ; Q26882561 ; Q3927331 ; Ramanujan's constant (en) ; Q65244311 ;
Jasotako sariak	ikusi Royal Societyko kidea (1918ko maiatzaren 2a) ; Fellow of Trinity College (1918ko urriaren 13a) ;
Influentziak	G. S. Carr (en)
Kidetza	Royal Society
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	hinduismoa

Srinivāsa Aiyangār Rāmānujan, tamileraz : ஸ்ரீனிவாஸ ஐயங்கார் ராமானுஜன், (Erode, 1887ko abenduaren 22a - Kumbakonam, 1920ko apirilaren 26a) indiar matematikari oso enigmatiko bat izan zen. Zenbaki-teoriaren alorrean eragin handiko lana egin zuen. Ramanujan jakinduria handiko matematikaria izan zen, baina ezagutza gehiena irakaslerik gabe lortu zuenez gero, zenbait gaitan ezjakina zen, eta beste batzuei buruz inork baino gehiago zekien. Familia apalekoa izanik, zazpi urte zituela beka bati esker eskola publikora joan ahal izan zen. Bere eskolako ikaskideei formula matematikoak eta π zenbakiaren zifrak errezitatzen zizkien.

Hamabi urterekin trigonometria ongi bazekien, eta hamabostekin frogarik gabeko 6.000 teorema zituen liburu bat maileguz utzi zioten. Hori zen matematikaren gainean zeukan oinarrizko prestakuntza. 1903 eta 1907 urteetan unibertsitateko azterketetan huts egin zuen, jolas matematikotan baino ez baitzen aritzen.

1912. urtean, lortutako emaitzak hiru matematikari ospetsuri komunikatzera bultzatu zioten. Horietako bik ez zioten erantzun, baina Cambridgeko Godfrey Harold Hardy-k bai. Hardy eskutitza botatzeko zorian egon zen, baina eskutitza jaso zuen gau hartan, bere lagun John Edensor Littlewood-ekin eseri zen eta Ramanujanen 120 formulak eta teoremak deszifratzen saiatu ziren. Ordu batzuk geroago, jenio baten lanaren aurrean zirela uste zuten. Hardyk bere balioztapen-eskala bazuen: 100, Ramanujan jenio matematikoak; 80, David Hilbert-ek; 30, Littlewoodek; eta 25, berak. Ramanujanen hainbat formulak Hardy gainditu zuten, baina idatzi zuen... nahitaezko da egia izatea, bestela, inork ez zuen izango irudimen nahikorik asmatzeko. 1914an, Hardyk gonbidatua, Ramanujan Ingalaterrara joan zen, eta elkarrekin hasi ziren lanean. 1918an, Ramanujan onartu zuten Londoneko Royal Society-n eta Trinity College-n, ohore hori lortzen zuen lehenengo Indiarra izanez. Osasunez oso ahula, bi urte geroago hil zen.

Hardyk Ramanujani buruz hauxe idatzi zuen:

«

"Bere ezagutze mugak oso sakonak eta harrigarriak ziren. Ekuazio modularrak eta teoremak ebazteko gai zen... aurretik inoiz ikusi ez den modu batean, frakzio jarraituak ongi daki... munduko beste edozein matematikari baino hobeto; bera bakarrik aurkitu du zeta funtzioaren ekuazio funtzionala eta zenbakien teoria analitikoaren baldintza garrantzitsuenak. Baina, ez zuen inoiz ezer entzun funtzio bitan periodikoari buruz edo Cauchy-ren teoremari buruz eta aldagai konplexuko funtzioari buruz ideia lausoa besterik ez zuen..."

»

Ramanujanen lan nagusiak haren koadernoetan daude, nomenklatura eta notazio berezian berak idatzita, frogarik gabe; eta horrek deszifratze eta eraikitze lan zaila eragin du, oraindik bukatu gabea. π zenbakiak liluratuta, algoritmo indartsu batzuk garatu zituen hura kalkulatzeko.

Ramanujan lan egin zuen, batez ere, zenbakien teoria analitikoan eta famatu egin zen hainbat formula batukariengatik; esaterako, π gisako konstanteei eta logaritmo naturalen oinarriari dagozkionak, hala nola, zenbaki lehenei eta Godfrey Harold Hardy-rekin batera lortutako parte osoko funtzioari ere.