Taiping matxinada

Taiping matxinada
Nankingo setioaren ikuspegia
Data	1850eko abendua – 1864ko abuztua
Lekua	Hegoaldeko Txina
Emaitza	Qing dinastiaren garaipena Taiping Zeruko Erresumaren gainbehera Qing dinastiaren ahultzea
Gudulariak
Qing dinastia Britainiar Inperioa Frantziako Bigarren Inperioa Taiping Zeruko Erresuma
Buruzagiak
Xianfeng Cixi Zeng Guofan Sengge Rinchen Guanwen Zuo Zongtang Auguste Protet  † Charles George Gordon Frederick T. Ward (mertzenario)  † Henry Andres Burgevine (mertzenario)  † Hong Xiuquan Yang Xiuqing Xiao Chaogui  † Feng Yunshan  † Wei Changhui Shi Dakai  † Li Xiucheng  †
Indarra
1.100.000+ 500.000

Taiping (euskaraz: «Bake Handia») Txinan 1851tik 1864ra bitarteko urteetan izan zen erlijio eta politika mugimendua izan zen, gainbehera zihoan herrialdea salbatzearren Qing dinastiaren aurka matxinatzera deitu zuen Hong Xiuquanek gidatu zuena. Bere burua Jesukristoren anaia txikitzat zuen Hong Xiuquanek. Matxinadak inoiz izan den gerra zibil odoltsuena ekarri zuen: 20 milioi hildako. Hong Xiuquanen gudarosteak Yangzi ibaiaren behe-aldeko arroa hartu eta Nankinen hiriburua ezarri zuen. 1864an Txinako enperadorearen gudarosteak, europarren laguntzarekin, Nankinen sartu eta matxinatuak menderatu zituen. Handik aurrera, Qing dinastia sartaldeko estatu indartsuen mendean geratu zen, guztiz ahulduta.

1. ↑ Michael, Franz H.; Taylor, George E.. (1975). The Far East in the Modern World. (3. argitaraldia) Hinsdale, Illinois: The Dryden Press, 183 or..