Zangoza

Zangoza
Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Bandera Armarria Goiburua: « Inoiz falta izan ez dena »
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Lurraldea	Nafarroa Garaia
Merindadea	Zangoza
Eskualdea	Zangozerria
Administrazioa
Estatua	Espainia
Erkidegoa	Nafarroa
Barrutia	Agoitz
Mankomunitatea	Zangozaldea
Izen ofiziala	Sangüesa / Zangoza
Alkatea (2019-2023)	Lucia Echegoyen Ojer (Zangozako Talde Progresista)
Posta kodea	31400
INE kodea	31216
Herritarra	zangozar, zankozar
Geografia
Koordenatuak	42°33′54″N 1°15′11″W / 42.56509046°N 1.25317768°W / 42.56509046; -1.25317768
Azalera	69,8 km²
Garaiera	377-726 metro
Distantzia	46,8 km (Iruñetik)
Demografia
Biztanleria	4.862 (2024:  48)
2.443 (%50,2) (2019)  (%51,8) 2.519
Dentsitatea	0,7 bizt/km²
Zahartzea[1]	% 50
Ugalkortasuna[1]	‰ 36,94
Ekonomia
Jarduera[1]	% 79,44 (2011)
Desberdintasuna[1]	% 4,77 (2011)
Langabezia[1]	% 10,6 (2013)
Euskara
Eremua	eremu mistoa
Euskaldunak[2][3]	% 11,70 (2018: %6,84)
Datu gehigarriak
Sorrera	1122. urtean
Webgunea	www.sanguesa.es

Zangoza^[4][a] (erronkarieraz: Zankoza, eta maiz Zangotza deitua^{[erreferentzia behar]} nahiz eta Euskaltzaindiak onartu ez izan)^[b] Euskal Herriko udalerri bat da, Nafarroa Garaia lurraldean kokatuta. Izen bereko merindadean eta bere eskualdean dago, Iruñea hiriburutik 46,8 kilometrora. Altuera 377 eta 726 metro artekoa da, eta 69,80 km²-ko azalera du. 2024 urtean 4862 biztanle zituen.

Aragoi ibaiaren ezkerraldeko terraza batean dago, Onsella ibaia isurtatzen den lekuan. Nafarroako Erresumarentzat munta estrategiko eta defentsibo handikoa, Rocaforte edo Zangoza Zaharra jatorrizko kokalekuari 1090. urte inguruan eman zion Antso V.a Ramiritz erregeak Jakako forua. Alfontso I.a Nafarroakoak 1122. urtean Zangoza Berria izenekora hedatu zuen, hiriaren egungo kokalekuan garatu zena. Hiri titulua 1665ean lortu zuen, benetako sari baten eta 6000 dukat ordaindu ondoren. Bere merindadearen merindadeburua, zonaldeko eta inguruko eskualde aragoiarretako erreferentziazko hiria izan zen, eta enplegu eta merkataritza gune garrantzitsua izan zen Nafarroako ekialdean. Zangoza Nafarroako Gorteetan jarlekudun hiria izan zen.

Zangozerria eskualdeko eta Zangozako merindadeko hiriburua da. Bertako biztanleak zangozarrak (erronkarieraz: zankozarrak) dira.

	Somportetik			Donejakue bidea Aragoiko bidea		Donejakuera
	Undoze Lerda (10,7 km)		Zangoza			Rocaforte (2,5 km)

1. ↑ ^{a b c d e} Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
2. ↑ Euskara ezagutza tasa. (2010) Euskal Herriari Begira (Udalbiltza), Eustat, INE, NASTAT eta Euskal Herriko Hizkuntza Adierazle Sistema (EAS).
3. ↑ Nafarroako Gobernua. (2018). Nafarroako Datu Soziolinguistikoak. Euskarabidea, 48-53 or..
4. ↑ Euskaltzaindia. 155. araua: Nafarroako udal izendegia. .

Aipuaren errorea: <ref> tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/> tag was found