Kronologia minoikoa | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
K.a. 3650-3000 | MAI | Jauregiaurrekoa | |||||||||||
K.a. 2900-2300 | MAII | ||||||||||||
K.a. 2300-2160 | MAIII | ||||||||||||
K.a. 2160-1900 | MEIA | ||||||||||||
K.a. 1900-1800 | MEIB | Protojauregikoa (Jauregi Zaharraren Aroa) | |||||||||||
K.a. 1800-1700 | MEII | ||||||||||||
K.a. 1700-1640 | MEIIIA | Jauregiberrikoa (Jauregi Berriaren Aroa) | |||||||||||
K.a. 1640-1600 | MEIIIB | ||||||||||||
K.a. 1600-1480 | MOIA | ||||||||||||
K.a. 1480-1425 | MOIB | ||||||||||||
K.a. 1425-1390 | MOII | Jauregiondokoa (Knossosen, Azken Jauregiaren Aroa) | |||||||||||
K.a. 1390-1370 | MOIIIA1 | ||||||||||||
K.a. 1370-1340 | MOIIIA2 | ||||||||||||
K.a. 1340-1190 | MOIIIB | ||||||||||||
K.a. 1190-1170 | MOIIIC | ||||||||||||
K.a. 1100 | Azpiminoikoa |
Zibilizazio minoikoa Brontze Aroko kultura aurre-helenistiko bat da, Kretan (Grezia) K.a. 3000 eta 1200 urteen artean garatua. Izen hau, bere aurkitzaileak, Sir Arthur Evansek, Knossoseko jauregia (kultura honen adierazgarriena) Minos eta Minotauroaren kondairarekin 1900an lotu zuelako du.[1].
Kretako lehenengo jauregi handiak Knossosen, Feston, Malian eta Zakron eraiki zirenean, iritsi zuen zibilizazio minoikoak goraldia (K.a. 1900). Aginpidezko gune horiek are luxu handiagoz berreraiki zituzten K.a. 1700 urtean, Egeo inguru hartan nagusi zen zibilizazio indartsu eta antolatu haren agerpide gisa.
Ezer gutxi dakigu zibilizazio haren gobernuaz eta administrazioaz, oharrak idazteko erabiltzen zuten mizenastar grezierazko Lineal B idazkera ez baita oraindik guztiz deskodetzerik izan. Baina greziar mitoak antolamendu aurreratu baten oihartzuna jasotzen du, eta haien errege eponimoa, Minos, infernuetako Epailetzat zeukan.