Skiednis fan de boekdrukkeunst | |
---|---|
Blokdruk | 200 f.Kr. |
Losse letters | 1040 |
Drukparse | 1453 |
Ets | ± 1515 |
Mezzotint | 1642 |
Akwatint | 1772 |
Litografy | 1796 |
Gromolitografy | 1837 |
Rotaasjeparse | 1843 |
Stinsel | 1869 |
Leadsetten | 1884 |
Mimeograaf | 1886 |
Kopiearapparaat | 1907 |
Seefdruk | 1910 |
Matrizedruk | 1923 |
Kserografy | 1938 |
Fotosetwurk | 1949 |
Inket(snjit)printer | 1951 |
Kleurstofsublimaasjedruk | 1957 |
Matriks(nulle)printer | 1968 |
Laser(ljocht)printer | 1969 |
Termoprinter | ± 1972 |
3D-printer | 1984 |
Digitale printer | 1993 |
Litografy is in grafyske technyk, dy’t by de flakdruk heart. It wurd is ôflaat fan de Grykske wurden λίθος lithos (stien) en γράφειν grafein (tekenje/skriuwe) en betsjut stiendruk.
Litografy makket gebrûk fan it fet yn it tekenmateriaal en yn de drukinket. As drager fan de tekening moat in beskaat soarte kalkstien of (tsjintwurdich) in coate metalen plaat. As de tekening ôf is, wurdt de stien wiet holden en it tekenmateriaal ferfongen troch drukinket. Mei in parse wurd de beïnke tekening oerbrocht op papier.
De litografy is tusken 1794 en 1798 stal jûn troch Alois Senefelder. Hy socht in manier om syn skreaune toanielstikjes fermannichfâldigje te kinnen. It earste kommersjele súkses helle er ein 18e iuw mei it útjaan fan blêdmuzyk. Nei allerhande eksperiminten fûn er by tafal út dat Solnhofener kalkstien by útstek as byld- en tekstdrager funksjonearje koe. It tafal wol dat er yn Beieren wenne, Súd-Dútslân, dêr’t dy ‘suvere’ kalkstien út de folop foarhannen wie.