Trilobite

Trilobites Trilobita Rango fósil: Cámbrico - Permiano superior
Fósil de Phacops rana, un trilobites do Devoniano
Clasificación científica
Reino: Animalia Subreino: Eumetazoa Filo: Arthropoda Subfilo: Trilobitomorpha † Clase: Trilobita † Walch, 1771 [1]
Ordes
Agnostida Redlichiida Corynexochida Lichida Nektaspida (?) Phacopida Proetida Asaphida Harpetida Ptychopariida

Os trilobites^[2] (Trilobita, plural do latín científico trilobītēs, e este do grego τρίλοβος trílobos, de τρίς trís 'tres' e λοβός lobós 'lobo, lóbulo', é dicir, 'os de tres lóbulos') son unha clase de artrópodos do subfilo dos trilobitomorfos (Trilobitomorpha)^[3] extintos. Son os fósiles máis característicos da era paleozoica (era primaria). Describíronse case 4.000 especies.^[4]

Apareceron no período Cámbrico (ao comezo do Paleozoico), e empezaron a diversificarse xa no Cámbrico inferior. Tras a extinción masiva de finais do Cámbrico só sobreviviron as formas que habitaban en ambientes peláxicos, de augas profundas. Durante o ordovícico alcanzaron a súa máxima diversidade e ocuparon case todos os nichos ecolóxicos mariños. A partir do silúrico presentaron poucos cambios, ata que nas crises do Devoniano medio e superior sufriron unha importante redución, extinguíndose todas as ordes excepto a dos Proetida. Durante o Carbonífero os representantes do grupo son escasos e restrinxidos a ambientes de arrecife. Os últimos trilobites, xa só habitantes de augas superficiais, desapareceron durante a extinción masiva do Permiano-Triásico (hai uns 250 millóns de anos).^[5][6] Xa que logo, a súa presenza na Terra delongouse durante todo o paleozoico, máis de 300 millóns de anos. Os trilobites son tan abundantes e foron tan profundamente estudados, que probablemente sexan o grupo de animais fósiles máis coñecidos.

Inicialmente consideráronse antepasados dos crustáceos (en especial da cochinilla da humidade terrestre, que comparte certas características comúns) ou ata de todos os artrópodos (xa que foron os primeiros en aparecer no rexistro fósil). Hoxe considéranse unha clase independente.

1. ↑ Robert Kihm; James St. John (2007). Donald G. Mikulic, Ed Landing and Joanne Kluessendorf, ed. "Walch's trilobite research – A translation of his 1771 trilobite chapter" (PDF). New York State Museum Bulletin. Fabulous fossils – 300 years of worldwide research on trilobites (University of the State of New York) 507: 115–140. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 20 de xullo de 2011. Consultado o 14 de xaneiro de 2013. 
2. ↑ "trilobites no dicionario da [[RAG]].". Arquivado dende o orixinal o 22 de xullo de 2013. Consultado o 14 de xaneiro de 2013. 
3. ↑ Subphylum: Trilobitomorpha en García-Ulloa Gámiz, Manuel Zoología de los artrópodos. (en castelán)
4. ↑ Brusca, R. C. & Brusca, G. J. (2005): Invertebrados. 2ª ed. Madrid: McGraw-Hill Interamericana. ISBN 0-87893-097-3.
5. ↑ Lieberman, B. S. (2002): "Phylogenetic analysis of some basal early Cambrian trilobites, the biogeographic origins of the eutrilobita, and the timing of the Cambrian radiation", Journal of Paleontology 76 (4): 692–708. Resumo e referencias.
6. ↑ Fortey, Richard (2000): Trilobite! London: HarperCollins. ISBN 0-00-257012-2.