Galileo Galilei | |
---|---|
Nayanak | [1] Pisa,[1] Dukado iti Florensia, Italia | 15 Pebrero 1564
Natay | 8 Enero 1642[1] Arcetri,[1] Nalatak a Dukado iti Toskana, Italia | (tawen 77)
Pagtaengan | Nalatak a Dukado iti Toskana, Italia |
Pakipagilian | Italiano (Toskano) |
Alma mater | Unibersidad iti Pisa |
Nakaam-ammuan | Kinematiko Dinamika Panagpalpaliiw ti teleskopio nga astronomia Heliosentrismo |
Sientipiko a pagsapulan | |
Dagiti pagobraan | Astronomia, pisika ken matematika |
Dagiti patakder | Unibersidad iti Pisa Unibersidad iti Padua |
Akademiko nga agbalbalakad | Ostilio Ricci[2] |
Dagiti nangruna nga estudiante | Benedetto Castelli Mario Guiducci Vincenzo Viviani[3] |
Pirma | |
Dagiti nota | |
Ti amana ket maysa a musikero Vincenzo Galilei. Ti kamalala ni Galileo Galilei a ni Marina Gamba (1570 – 21 Agosto 1612?) ket nangiyanak ti dua a babbbai (Maria Celeste (Virginia, 1600–1634) ken Livia (1601–1659), a dagitoy du a ket nagbalinda a madre) ken maysa nga anak a lalaki a ni Vincenzo (1606–1649), a laudista. |
Ni Galileo Galilei (Panangibalikas nga Italiano: [ɡaliˈlɛːo ɡaliˈlɛi]; 15 Pebrero 1564[4] – 8 Enero 1642),[5] ket maysa idi nga Italiano a pisisista, matematiko, astronomo, ken pilosopo nga isu ket adda ti nangruna a papel iti Sientipiko a Rebolusion. Dagiti nagun-odanna ket mairaman ti pannakapasayaat ti teleskopio ken dagiti nagbanagan ti astronomiko a panagpalpaliiw ken ti panagsuporta para iti Kopernikanismo. Ni Galileo ket tinawtawagan idin a kas ti "ama ti moderno a mapalpaliiw nga astronomia astronomia",[6] i "ama ti moderno a pisika",[7] ti "ama ti siensia",[7] ken "ti Ama ti Moderno a Siensia".[8]
Dagiti naipaeawagna iti mapalpaliiw nga astronomia ket mairaman ti teleskopia a pannakapasingked dagiti paset ti Benus, ti panakaduktal kadagiti uppat a kadakkelan a satelite ti Hupiter (a nanaganan ti Galileo a bulbulan a pammadayaw kaniana), ken ti pannakapalpaliiw ken panagusig dagiti turik ti init. Ni Galileo ket nagobra pay iti naipakat a siensia ken teknolohia, isu ket nagparnuay ken nangpasayaat iti kompas ti militar ken dagiti nadumaduma pay nga instrumento.
Ti panangipatakderan ni Galileo ti heliosentrismo ket kontrobersial idi kadagiti panawen ti kabibiagna, idi kaaduan ti umananamong iti heosentrismo wenno ti Tycho a sistema.[9] Isu ket sinuppiat dagiti adu nga astronomo, a nagdudua ti heliosentrismo gapu ti kaawan ti napaliiw a estelar a paralahe.[9] Daytoy a banag ket sinukisok babaen ti Romano a Panagsukisok idi 1615, ken nangipatinggada a mabalin a masuportaran a daytoy ket kasla posibilidad laeng, a saan a naipatakderan a kinapudno.[9][10] Kalpasan daytoy ni Galileo ket inkaluyana dagitoy a kapanunotanna idiay Dialogo a Maipanggep ti Dua a Kangrunaan a Sistema ti Lubong, a kasla nangipakpakita a nangiraut kenni Papa Urbano VIII ken isu ket nangisina kaniana ken dagiti Hesuita, a dagitoy dua ket nagsuporta kenni Galileo aginggana ti daytoy a punto.[9] Isu ket naidarum babaen ti Panagsukisok, ken napabasol ti "nakaro a panakasuspetsa ti erehia", ken napilit a nagisubli kadagiti inbagana, ken naibalod idiay pagtaengan kadagiti sumaganad a kabibiagna.[11][12] Idi naibalod idiay pagtaenganna a ni Galileo ket nagsurat iti maysa a kapintasan nga obrana, Dua a Baro a Siensia, nga iti daytoy ket inpabuklanna ti inobrana kadagiti napalabas nga uppat a pulo a tawtawen, kadagiti dua a siensia a tattan ket tinawtawagan a kas ti kinematika ken kapigsa dagiti materiales.[13][14]
{{cite journal}}
: Makasapul ti dakamat journal iti |journal=
(tulong)