Nagsasabtan: 22°18′N 114°12′E / 22.3°N 114.2°E
Espesial nga Administratibo a Rehion ti Hong Kong iti Republika ti Tattao ti Tsina [nota 1]
| |
---|---|
Nailian a kanta: (Ilokano: Martsa dagiti Boluntario) 《義勇軍進行曲》 | |
Opisial a sasao | Insik, Ingles[nota 2] |
Dagiti naisasao a pagsasao | Kantones, Ingles |
Dagiti Panagsurat a sistema | Panarawidwidan nga Insik a karakter, Alpabeto nga Ingles |
Nagan dagiti umili | Hong Kongero |
Gobierno | Espesial nga Administratibo a Rehion ti Republika dagiti Tattao iti Tsína |
Carrie Lam | |
Geoffrey Ma | |
Jasper Tsang | |
Lehislatura | Lehislatibo a Konsilo |
Pannakaibangon | |
29 Agosto 1842 | |
25 Disiembre 1941 – 15 Agosto 1945 | |
1 Hulio 1997 | |
Kalawa | |
• Dagup | 1,104 km2 (426 sq mi) (Maika-179) |
• Danum (%) | 4.58 (50 km²; 19 mi²) |
Populasion | |
• Karkulo idi 2019 | 7,500,700 [5] (Maika-103) |
• Densidad | 6,777[6]/km2 (17,552.3/sq mi) (Maika-4) |
GDP (PPP) | Karkulo idi 2020 |
• Dagup | US$439.459 billion[7] (Maika-45) |
• Tunggal maysa a tao | $58,165[7] (Maika-10) |
GDP (nominal) | Karkulo idi 2020 |
• Dagup | $341.319 bilion[7] (Maika-35) |
• Tunggal maysa a tao | $45,176[7] (Maika-16) |
Gini (2016) | 53.9[8] nangato |
HDI (2019) | 0.949[9] nangato unay · Maika-4 |
Kuarta | Doliar ti Hong Kong (HKD) |
Sona ti oras | UTC+8 (HKT) |
Pormat ti petsa | yyyy年m月d日 (Insik) dd-mm-yyyy (Ingles) |
Pagmanehuan | kanigid |
Kodigo ti panagtawag | +852 |
Kodigo ti ISO 3166 | HK |
TLD ti internet | .hk ken .香港 |
Hong Kong | |||||||||||||||||||||||||||||||
Insik | 香港 | ||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kantones a Jyutping | Hoeng1gong2 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Kantones a Yale | Hēunggóng | ||||||||||||||||||||||||||||||
Hanyu Pinyin | Xiānggǎng | ||||||||||||||||||||||||||||||
Literal a kaibuksilan | Nabanglo a pagsangladan | ||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Espesial nga Administratibo a Rehion ti Hong Kong | |||||||||||||||||||||||||||||||
Tradisional nga Insik | 香港特別行政區 (or 香港特區) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Napalaka nga Insik | 香港特别行政区 (or 香港特区) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Kantones a Jyutping | Hoeng1gong2 Dak6bit6 Hang4zing3 Keoi1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Hanyu Pinyin | Xiānggǎng Tèbié Xíngzhèngqū | ||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ti Hong Kong[nota 3] (Insik: 香港) ket maysa nga espesial nga administratibo a rehion (SAR) ti Republika ti Tattao ti Tsina (PRC). Daytoy ket mabirukan idiay akin abagatan nga aplaya ti Tsina ken, napalikmutan babaen ti Delta ti Karayan Perlas ken Baybay Abagatan Tsina,[10] daytoy ket naamammuan iti nawatiwat a pakaimatanganna ken adalem a masna a pagsangladan. Nga adda ti masa ti daga iti 1,104 km2 (426 sq mi) ken ti maysa a populasion ti pito a riwriw a tattao, ti Hong Kong ket maysa kadagiti kapusekan ti populasion a luglugar iti lubong.[11] Ti populasion ti Hong Kong ket 95 a porsiento ti etniko nga Insik ken 5 a porsiento manipud kadagiti sabsabali.[12] Dagiti kaaduan nga Insik a Han ti Hong Kong ket kangrunaan a nagtaud manipud kadagiti siudad ti Guangzhou ken Taishan idiay kaarrubana probinsia ti Guangdong.[13]
Ti Hong Kong ket nagbalin a kolonia ti Britaniko nga Imperio kalpasan ti Umuna a Gubat ti Opio (1839–42). Daytoy idi ket kasisigud nga idiay laeng Isla ti Hong Kong, dagiti pagbeddengan ti kolonia ket napadakkel kadagiti agpang idiay Kowloon Peninsula idi 1860 ken kadagiti Baro a Teritorio idi 1898. daytoy idi ket sinakup babaen ti Hapon idi las-ud ti Pasipiko a Gubat, a kalpasan daytoy ket nagtuloy a tinengngel dagiti Britaniko aginggana idi 1997, idi ti Tsian ket nangituloy ti a nagturay.[14][15] Ti rehion ket nangikedkeddeng ti bassit laeng a pannakibiang ti gobierno baben kadagiti naisangsangayan a pammattian ti positibo a di panankibiang idi las-ud ti panawen ti kolonia.[16] Ti paset ti panawen ket adu a nakaimpluensia ti agdama a kultura ti Hong Kong, a kankanayon a naipalplawag a kas "Daya anagsabat ti Laud", ken ti panagadal a sistema, nga inus-usar a kapada bassit a mangsursurot ti sistema idiay Inglatera aginggana idi naikeddeng dagiti reporma idi 2009.[17]
Babaen ti pamunganayan ti "maysa a pagilian, dua asistema", ti Hong Kong ket adda ti naidumduma a a sistema ti politika manipud iti nangruna a daga ti Tsina.[18] Ti nawaya nga ukoman ti Hong Kong ket agob-obra babaen ti batayan a sapasap a linteg.[19][20] Ti Batayan a Linteg ti Hong Kong, ti batay-linteg a dokumentona, a mangibagbaga a ti Hong Kong ket nasken nga adda ti maysa a "nangato a degrado iti autonomia" kadagiti amin a banag malaksid ti gangganaet a panakibiang ken panagsalaknib ti milisia, mangituray ti bukodna a sistema ti politika.[21] Urayno daytoy ket adda ti agrangrang-ay nga adu a sistema apartido, adda ti bassit a grupo ti elektorado nga agtengtengngel ti gudua ti bukodna a lehislatura. Nga isu ti Mangipangulo nga Ehekutibo ti Hong Kong, ti daulo ti gobierno, ket pinilpili ti maysa a Komite ti Eleksion iti 400 aginggana ti 1,200 a kamkameng, ti maysa akasaadan a mabanaganto iti las-ud ti umuna a 20 a tawtawen ti Insik a panagturay.[22][23][24]
A kas maysa kadagiti magiyununa ti internasional a sentro ti pinansia iti lubong, ti Hong Kong ket adda iti maysa a nangruna a serbisio ti kapitalista nga ekonomia a nailasin babaen ti nababa a panagbuis ken nawaya a panagtagilako, ken ti kuarta, a doliar ti Hong Kong, ket isu ti maikawalo a kaaduan a naitagtagilako a kuarta iti lubong.[25] Ti kaawan ti pagyanan ket nataudan ti demanda para iti napuspusek a panangibangbangons, a nakaparang-ayan ti siudad iti maysa a sentro ti moderno a arkitektura ken ti katayagan a siudad iti lubong.Ti Hong Kong ket adda ti maysa kadagiti kangatuan a matgedan ti tunggal maysa a tao iti lubong.[26] Ti napusek a pagyanan ket nangiturongan pay ti naparang-ay unay a network ti pagluganan nga adda ti panaglugan ti publiko a gatad ti panabiahe iti sumurok iti 90 a porsiento, ti kangatuan iti lubong. Ti Hong Kong ket adda dagiti nadumaduma a nangato pannakairanggo iti sangalubongan kadagiti nadumaduma nga aspeto. Kas pagarigan, ti kinawaya ti ekonomiana, pinansia ken ekonomiko a pannakibinglyan, kasayaat ti biag, panangipagarup ti padaksen, Pagsurotan ti Panagrang-ay ti Nagtagitaon, kdpy., ket nangatoda amin a nairanggo.[27][28][29][30][31][32]Segun kadagiti karkulo manipud iti UN ken ti WHO, ti Hong Kong ket adda idi ti kapautan ti panagbiagiti ania man a rehion iti lubong idi 2012.[33] Ti Hong Kong ket adda pat ti kangatuan a natimbeng nga IQ score kadagiti 81 a pagilian iti lawlaw ti lubong.[34]
Ti Gobierno ti Republika ti Tattao ti Tsian ket nangirangarang ti panangala manen ti Hong Kong a lugar (a mairaman ti Isla ti Hong Kong, a Kowloon ken dagiti Baro a Teritorio, a kalpasan daytoy ket naibagbaga a kas ti Hong Kong) ket daytoy ti sapsap a kakaykayatan dagiti intero nga Insik a tattao, ken daytoy ket naikeddeng nga agtuloy a mangsanay ti kinaturay iti Hong Kong a mangrugi manipud inton-ano ti 1 Hulio 1997.
Biddut ti dakamat: Adda dagiti etiketa ti <ref>
para iti grupo a nanaganan ti "nota", ngem awan ti nabirukan a kapada nga etiketa ti <references group="nota"/>
, wenno awan ti pangrikep ti </ref>