Sistema a Solar

Sistema a Solar
Dagiti planeta ken dagiti ansisit a planeta iti Sistema a Solar. Dagiti kadakkelan ket naigantingan. Ti kaadayo iti Init ket saan a naigantingan.
Tawen4.568 bilion a tawtawen
LokasionLokal ng Interestelar nga Ulep, Lokal a Labutab, Orion–Cygnus nga Ima, Nagririmpuok a Bitbituen
Masa ti sistema1.0014 kadagiti solar a masa
Kaasitgan a bituenProxima Centauri (4.22 ly), Alpha Centauri a sistema (4.37 ly)
Kaasitgan a naamammoan a planetario a sistemaEpsilon Eridani system (10.49 ly)
Planetario a sistema
Semi-mayor nga aksis ti akin-ruar a a planeta (Neptuno)4.503 bilion km (30.10 AU)
Kaadayo ti Kuiper derraas50 AU
Bilang dagiti a bituen1
Bilang dagiti a planeta8
Bilang dagiti naamammoan nga ansisit a planeta5 (adda pay dagiti sangadosena nga agururay ti panapasingkedda,mabalin a ginasut)
Bilang dagiti naamammoan a masna a satelite401 (176 kadagiti planeta[1] ken 225 kadagiti menor a planeta[2])
Bilang dagiti naamammoan a menor a planeta587,527[1]
Bilang dagiti naamammoan a bandus3,155[1]
Bilang dagiti nainaganan a nagtitimbukel a satelite19
Panagtayyek a maipanggep ti Galaktiko a Sentro
Inklinasion ti di-mabalbaliwan a dalumpinas iti galaktiko a dalumpinas60.19° (ekliptiko)
Kaadayo manipud ti Galaktiko a Sentro27,000±1,000 ly
Kapardas ti panagtayyek220 km/s
Panagtayyek a paset ti panawen225–250 Myr
Panakaikabagian ti bituen a tagikua
Espektral a kitaG2V
Linia ti linaaw a nagbalay2.7 AU
Kaadayo manipud ti heliopause~120 AU
Turod a nagbukel a rayus~1–2 ly

Ti Sistema a Solar[a] ket buklen iti Init ken dagiti astronomiko a banbanag a gumuyguyod a naibedbed iti pagliklikmutan ti lawlawna, amin dagitoy ket naporma manipud iti panagrebba ti maysa a higante a molekular nga ulep idi agarup a 4.6 a bilion a tawtawen. Ti kawatiwatan a kaaduan a masa ti sistema ket adda idiay Init. Kadagiti adu a banbanag a pagliklikmutan ti Init, kaaduan kadagiti masa ket nailaon kadagiti walo a minaig a solitario a planeta[e] a dagiti pagliklikmutanda ket gangani a nagtitimbukel ken naisanglad iti gangani a dalumpinas a disko a tinawtawagan ti ekliptiko a plano. Dagiti uppat nga akinuneg a babassit a planeta, Merkurio, Benus, Daga ken Márte, ken makunkuna pay dagitoy a naindagaan a planeta, ket naipangrunaan a binuklan iti bato ken metal. Dagiti uppat nga akin ruar a planeta, dagiti alingasaw a higante, dagitoy ket ad-adu a dakdakkel ngem dagiti naindagaan. Dagiti dua a kadakkelan, ti Hupiter ken Saturno, ket naipangrunaan a binuklan iti hidrohenio ken helio; dagiti dua a karuaran unay, ti Urano ken Neptuno, ket kaaduan a buklan dagiti yelo, a kas ti danum, amoniako ken metano, ken dagitoy ket nailasin a tinawtawagan a kas dagiti "higante a yelo".

Ti Sistema a Solar ket pagtaengan kadgiti adu a bilang ti rehion nga adda ti populasion babaen dagiti babbabassit a banbanag. Ti asteroid a barikes, a naisanglad ti nagbaetan ti Marte ken Hupiter, ket kapadpada dagiti naindgaan a planeta a kaaduana binuklan iti bato ken metal. Iti labes ti pagliklikmutan ti Neptuno ket naisanglad ti Kuiper a barikes ket naiwarakiwak a disko; dagiti naisilpo a populasion dagiti trans-Neptuniko a banbanag a kaaduana buklan iti yelo a kas iti danum, amoniuako ken metano. Iti kaunegan kadagitoy a populasion, dagiti lima nga agmaymaysa a banbanag, ti Ceres, Pluto, Haumea, Makemake ken Eris, ket mabigbigan dagitoy a dakkelen ken binukel babaen ti bukodda a grabidad, ken isu ngarod a dagitoy ket natermino a kas dagiti ansisit a planeta.[e] Iti patinayon kadagiti ribribo a babassit a bagbagi[e] iti dagitoy dua a rehion, adda dagiti sangadosena a dagitoy ket naipanunutan a kandidato dagiti ansisit a planeta, dagiti nadumaduma a populasion ti babassit a bagbagi a mairaman dagiti bandust, centaurs ken interplanetario a tapok ket nawaya dagitoy nga agdaliasat ti baetan dagiti rehion. Innem kadagiti planeta ken tallo kadagiti ansisit a planeta ket pagliklikmutan babaen dagiti masna a satelite,[b] a kadawyan a natermino a kas dagiti "bulan" manipud iti Bulan ti daga. Tunggal maysa kadagitoy nga akin ruar a planeta ket palpalikmutan babaen dagiti planetario a sinsing iti tapok ken dagiti nadumaduma a partikula.

Ti solar nga angin, ti maysa a panagayos iti plasma manipud iti Init, ket agpartuat ti maysa a labutab idiay interstelar a medio a naamammoan a ti heliospera, a gumay-at iti ruar nga igid iti naiwarakiwak a disko. Ti Oort nga ulep, a napammatian a nagtaudan para dagiti atiddog a paset ti panawen a bandus, baka adda pay dagitoy iti kaadayo nga agarup ti mamin ribo a kaadayo ngen ti heliospera. Ti heliopause ket isu ti puntos a ti presion manipud iti solar nga angin ket kapadpada ti sumupiat a presion iti interstelar nga angin. Ti Sistema a Solar ket mabirukan iti uneg ti maysa kadagiti akin ruar nga ima iti Nagririmpuok a Bitbituen nga ariwanas, a naglaon iti agarup a 200 bilion a bitbituen.

  1. ^ a b c "Mano ngata dagiti Babagi ti Sistema a Solar?". NASA/JPL Solar System Dynamics. Naala idi 2012-07-22.
  2. ^ Wm. Robert Johnston (2012-07-21). "Dagiti asteroid nga adda kadagiti Satelite". Arkibo ni Johnston. Naala idi 2012-07-22.

Sistema a Solar

Dodaje.pl - Ogłoszenia lokalne