Back Taalwetenskappe AF Linguistik ALS የቋንቋ ጥናት AM Lingüistica AN Sprǣccræft ANG لسانيات Arabic لسانيات ARY علم اللغويات ARZ ভাষাবিজ্ঞান AS Llingüística AST
Linguistiko esas cienco studianta linguo. Ordinare linguistiko studias lingui kom sistemo autonoma sen ula kontakto kun realeso existanta exter ol. La skopo di studio di linguistiko povas esar:
- generala qualesi di omna lingui homala. Ca domeno esas generala linguistiko.
- ula linguo o dialekto specifika.
- la linguo di ula persono (idiolekto), o la linguo di ula grupo.
Linguistikala studiado povas esar:
- sinkronala. - Catempe studiesas ula situeso qua existas en ula linguo ye ula momento. Ofte studiesas linguo di nuna tempo (qua esas abstrakto).
- diakronala. - Catempe studiesas ula linguo kom chanjanta fenomeno segun la paso dil tempo. En diakronala studiado chanji dil fenomeni deskiptesas kun helpo di anciena texti o materii furnisata da altra lingui, proxima o ne de ol.
Domeni en linguistiko esas:
- fonetiko (studio pri foni)
- gramatiko
- fonologio (fonetiko funcionala)
- morfologio
- sintaxo
- lexikologio
- onomasiologio (studio pri nomi, nomizado)
- etimologio (studio pri origino di vorti)
- lexikografio (studio pri lexiki)
- terminologio
- semantiko
- stilistiko
- geografio linguala
- tipologio linguala
L'origino di linguistiko esas la filozofio. Dum l'Antiqueso, filozofi diskutis pri la vera nomi di objekti e kazi. De ta pensado naskis vortoklasi, e samatempe naskis nova cienco, linguistiko. Do, linguistikala konceptaji pri l'esenci di la lingui kreesis da filozofi. Antiqua filozofi kreis nuna vortoklaso-konceptaji, qui demonstris quale klasi esis importanta en la Greka e la Latina. Tamen, ta vortoklasi ne esas universala. Exemple, en la Finlandana esus necesa propra klaso por deverbala substantivi (vorto povas havar ambe atributi di verbo e kazo-sufixi di substantivo), en Turka lingui adverbo (atributo di verbo) e adjektivo (atributo di substantivo) ne havas ula morfologiala difero.
Proxima cienco-domeni di linguistiko esas:
- textaro-linguistiko (Angle: corpus linguistics)
- linguo-filozofio
- linguo-teknologio
- psikolinguistiko
- nervo-linguistiko
- socio-linguistiko
- semiotiko (generala doktrino di signi)
- filologii di diversa lingui
- studio pri anciena texti
- paleografio (studio pri anciena sistemi di skriburi)
