Ibn Khaldunus,[1][2] nomine Arabico pleniori عبد الرحمن بن خلدون الحضرمي ‘Abd al-Raḥmān ibn Ḫaldūn al-Ḥaḍramī[3] (natus anno 1332 Tuneti; Cairi mortuus die 17 Martii 1406), rerum gestarum scriptor, inter conditores scientiarum socialium oeconomicarumque (etiam de oblato et quaesito ac theoria valoris) celebratur.
Ibn Khaldunus natus est die 27 Maii 1332, patre Muḥammad erudito filiique praeceptore, avo Muḥammad ibn Abī Bakr erudito et illo, proavo ministro vectigalium calipharum Ḥafsidarum(en) Tuneti regnantium,[4] abavis autem ex Andalusia medio saeculo XIII profugis ubi olim, urbis Hispalis incolae, inter optimates numerati erant. In urbe natali usque ad annum aetatis duodevigesimum educabatur. Patre eo anno peste affecto et mortuo, iuxta aulam Tunesianam ab anno fere 1350 titulo Kātib al-'Alāmah ("a sigillis") operam dedit iuxta calipham Ibrāhīm II. Eodem tempore eruditionem quaerens philosophum al-Ābilī frequentavit. Quo post duos annos ad urbem Fās profecto,[5] discipulus in eodem urbe ab anno 1354 usque in 1363 apud sultanos Marinidas(en) aulicus factus est. Primus eorum, Abū ʿInān Fāris(en), aulicum iuvenem in carcerem anno 1357 misit. Ipse Abū ʿInān anno insequenti a vaziro al-Ḥassan ibn ʿUmar necatus est, qui captivum statim vinculis liberavit. Deinde ibn Khaldunus sub "regimine vazirorum" sultanis successivis obsecutus est, praecipue Abū Sālim Ibrāhīm(en) qui annis 1359-1361 imperavit.
Remunerationibus suis sub successoribus Abū Sālim Ibrāhīm haud satisfactus ab aula decedere permissus est. Inde ad Granatam mense Decembri 1362 profectus est ad sultanum Mahometum V(en) vazirumque ibn al-Ḥaṭīb(en) qui eum bene cognoverunt: legationem enim quam in Marocum olim conduxerant ibn Khaldunus faverat et adiuverat. Quibus mox collaborans anno 1364 ipse legationem ad foedera concludenda iuxta Petrum(en) "crudelem" Castellae regem duxit urbemque ancestralem Hispalem visitavit. Sed anno insequenti vazirus aemulationem metuens ibn Khaldunum ex aula Granatensi in exsilium mittere curavit. Qui urbem Saldas mense Martio 1365 petivit. Ibi vazirum in aula sultanum Abū ʿAbdallāh meruit, sed mox, sultano mortuo, ad Cirtam apud Abū al-ʿAbbās, deinde ad Pomaria iuxta sultanum Abū Ḥammū Mūsā(de) al-Zaiyānī.