IHVH

Ny litera efatra IHVH na YHWH dia litera nenti-manoratra amin' ny tarehin-tsoratra latina ny anaran' ny andriamanitr' i Israely hoe יהוה araka ny Testamenta Taloha ao amin' ny Baiboly. Ny fanononana ny teny asehon' ny renisoratra hebreo יהוה ao amin' ny Baiboly hebreo (na Tanakh) izay soratana amin' ny litera latina hoe IHVH dia tsy fantatra mazava, hoy ny mpino ao amin' ny jodaisma sy ny mpikaroka momba ny Baiboly sy momba ny teny hebreo maro. Tao amin' ny tempoly jiosy dia lasa fanao ny tsy manonona ny anaran' Andriamanitra mba ho fanajana azy. Nanomboka tokony tamin' ny vanimpotoan' ny fahababoana izany. Matetika dia nosoloana ny teny hoe Adonay (hebreo: אֲדֹנָי), izay midika hoe "Tompo", ilay anarana rehefa mamaky teny na miresaka ny amin' Andriamanitra ny Jiosy.