Back Италиа AB Itali ACE Италие ADY Italië AF Italien ALS Италия ALT ጣልያን AM Italy AMI Italia AN Italia ANG

Itali

Republik Itali
ريڤوبليك إيتالي‎
Repubblica italiana
Bendera Itali
Jata Itali
Bendera Jata
Lagu kebangsaan: [Il Canto degli Italiani] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)  
Lagu Rakyat Itali
Lokasi  Itali  (dark green) – di Eropah  (green & dark grey) – di Kesatuan Eropah  (green)  –  [Petunjuk]
Lokasi  Itali  (dark green)

– di Eropah  (green & dark grey)
– di Kesatuan Eropah  (green)  –  [Petunjuk]

Ibu negara
dan bandar terbesar
Rom
Bahasa rasmiItali[1]
KerajaanRepublik berparlimen unitari
• Presiden
Sergio Mattarella
Mario Draghi
Badan perundanganParlimen
• Dewan Pertuanan
Senat Republik
• Dewan Rakyat
Dewan Rakyat
Pembentukan
• Penyatuan
17 Mac 1861
• Republik
2 Jun 1946
Keluasan
• Jumlah
301,338 km2 (116,347 bt2) (ke-71)
• Perairan (%)
2.4
Populasi
• Perkiraan 2016
60,589,445 ▲[2] (ke-23)
• Kepadatan
201.3/km2 (521.4/sq mi) (ke-63)
KDNK (PPP)2018
• Jumlah
$2.399 trilion [3] (ke-12)
• Per kapita
$39,499[3] (ke-32)
KDNK (nominal)2018
•  Jumlah
2.181 trilion[4] (ke-8)
• Per kapita
$35,913[3] (ke-25)
Gini (2016)33.1[5]
sederhana
HDI (2015)▲ 0.887[6]
sangat tinggi · ke-26
Mata wangEuro (€)2
(EUR)
Zon waktuUTC+1 (CET)
• Musim panas (DST)
UTC+2 (CEST)
Arah memandukanan
Kod panggilan394
Kod ISO 3166IT
DPT internet.it3
  1. Bahasa Perancis berkongsi taraf rasmi di Lembah Aosta; Bahasa Slovenia berkongsi taraf rasmi di wilayah Trieste dan wilayah Gorizia; Bahasa Jerman dan Bahasa Ladin berkongsi taraf rasmi di wilayah Bolzano-Bozen.
  2. Sebelum 2002, lira Itali. Euro diterima di Campione d'Italia, tetapi matawang rasmi di situ ialah franc Switzerland.[7]
  3. Domain .eu juga digunakan kerana dikongsi bersama negara-negara anggota Kesatuan Eropah yang lain.
  4. Untuk memanggil Campione d'Italia, perlunya mendail kod Switzerland (+41).
Paparan amaran: Page using Template:Infobox country with unknown parameter "accessionEUdate"
Paparan amaran: Page using Template:Infobox country with unknown parameter "area_magnitude"
Paparan amaran: Page using Template:Infobox country with unknown parameter "nickname(s)"

Itali (bahasa Itali: Italia [iˈtaːlja]) atau nama rasminya Republik Itali (bahasa Itali: Repubblica italiana[note 1]) ialah sebuah negara yang terletak di Eropah selatan tengah. Itali bersempadan dengan Perancis, Switzerland, Austria dan Slovenia sepanjang pergunungan Alp di utara; di selatan wilayahnya merangkumi seluruh Semenanjung Itali, Sicily, Sardinia – dua pulau terbesar di Laut Mediterranean – dan banyak lagi pulau kecil. Negara-negara berdaulat San Marino dan Kota Vatikan merupakan enklaf dalam wilayah Itali, manakala Campione d'Italia merupakan eksklaf Itali di Switzerland. Wilayah Itali berkeluasan 301,338 km2 (116,347 bt2) dan dipengaruhi oleh iklim sederhana bermusim. Dengan 60.4 juta orang penduduk, Itali merupakan negara keenam paling ramai penduduk di Eropah, dan ke-23 teramai di dunia.

Rom, selaku ibu negara Itali, merupakan pusat politik tamadun Barat selama berabad-abad lamanya sebagai ibu kota Empayar Rom. Setelah kejatuhan empayar tersebut, Itali menahan serangan demi serangan daripada bangsa asing, baik puak-puak Germanik seperti Lombard dan Ostrogoth, mahupun Bizantium dan Norman, antara lainnya. Berabad-abad kemudian, Itali menjadi tempat kelahiran Zaman Pembaharuan,[8] sebuah pergerakan cendekiawan yang sangat berhasil dan terbukti penting dalam pembentukan hala tuju pemikiran Eropah pada zaman seterusnya.

Sepanjang sejarahnya pasca Empayar Rom, Itali terpecah-belah kepada berbilang negara dan negeri kota (seperti Kerajaan Sardinia, Kerajaan Dua Sicilia dan Duchy Milan), tetapi akhirnya disatukan pada tahun 1861,[9] ekoran peristiwa pergolakan yang dikenali sebagai "Il Risorgimento" ("Kebangkitan Semula"). Mulai akhir abad ke-19, melepasi Perang Dunia Pertama hinggalah Perang Dunia Kedua, Itali memiliki sebuah empayar jajahan yang menjangkau Libya, Eritrea, Somalia, Habsyah, Albania, Rhodes, Dodecanese dan sebuah tanah konsesi di Tianjin, China.[10]

Negara Itali moden merupakan sebuah republik demokrasi yang menduduki tangga ke-23 negara termaju di dunia[11] dan juga tangga ke-10 Indeks Kualiti Hidup.[12] Itali menikmati taraf hidup yang amat memuaskan serta KDNK per kapita yang tinggi.[13][14] Itali merupakan negara pengasas pertubuhan yang kini dikenali sebagai Kesatuan Eropah dan sebahagian Eurozone. Itali juga menganggotai pertubuhan G8, G20 dan NATO. Ia juga mencatat KNDK nominal ke-7 terbesar, KDNK (PPP) ke-10 terbesar[15] dan belanjawan kerajaan keenam terbesar di dunia.[16] Itali juga menganggotai Pertubuhan Kerjasama dan Pembangunan Ekonomi, Pertubuhan Perdagangan Sedunia, Majlis Eropah, Kesatuan Eropah Barat dan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu. Itali mempunyai perbelanjaan pertahanan ke-9 terbanyak di dunia dan berkongsi senjata nuklear NATO.

Itali memainkan peranan penting dalam hal-ehwal ketenteraan, kebudayaan dan diplomasi Eropah dan global. Pengaruh politik, sosial dan ekonomi di Eropah menjadikannya sebuah kuasa serantau besar di samping United Kingdom, Perancis, Jerman dan Rusia.[17][18][19][20][21] Negara ini menikmati mutu pendidikan awam yang tinggi, tenaga kerja yang ramai,[22] serta tarafnya sebagai sebuah negara yang amat terglobal.[23]

  1. ^ "Ethnologue report". Ethnologue.com. Dicapai pada 30 Oktober 2010.
  2. ^ "National demographic estimate, December 2016". Institut Statistik Negara Itali. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 Ogos 2017. Dicapai pada 23 Oktober 2017. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  3. ^ a b c http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=66&pr.y=15&sy=2016&ey=2023&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=136&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=
  4. ^ "Report for Selected Countries and Subjects". www.imf.org.
  5. ^ "Gini coefficient of equivalsed disposable income (source: SILC)". Luxembourg: Eurostat. 15 Jun 2017. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 Mac 2016. Dicapai pada 24 Jun 2017. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  6. ^ "2016 Human Development Report" (PDF). Rancangan Pembangunan PBB. 2016. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 22 Mac 2017. Dicapai pada 23 Mac 2017. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  7. ^ "Comune di Campione d'Italia". Comune.campione-d-italia.co.it. 14 July 2010. Dicapai pada 30 October 2010.
  8. ^ "European Rennaisance and Reformation" (PDF). Township of Washington, NJ: Immaculate Heart Academy. [n.d.] Dicapai pada 20 December 2009. Cite journal requires |journal= (bantuan); Check date values in: |publication-date= (bantuan); |contribution= ignored (bantuan).
  9. ^ "Unification of Italy". Library.thinkquest.org. 4 April 2003. Dicapai pada 19 November 2009.
  10. ^ "The Italian Colonial Empire". All Empires. Dicapai pada 30 Oktober 2010.
  11. ^ Human Development Report 2010. The United Nations. Diambil pada 5 Oktober 2009.
  12. ^ The Economist Intelligence Unit’s quality-of-life index, Economist, 2005
  13. ^ "Report for Selected Countries and Subjects". Imf.org. 14 September 2006. Dicapai pada 2 Ogos 2010.
  14. ^ "DDP Quick Query". Ddp-ext.worldbank.org. 20 July 2004. Dicapai pada 2 August 2010.
  15. ^ "Report for Selected Countries and Subjects". Imf.org. 14 September 2006. Dicapai pada 2 Ogos 2010.
  16. ^ "CIA World Factbook, Budget". Cia.gov. Diarkibkan daripada yang asal pada 2018-07-06. Dicapai pada 26 Januari 2011.
  17. ^ "jstor.org". Links.jstor.org. JSTOR 198801). Missing or empty |url= (bantuan)
  18. ^ foreignaffairs.org| Ben W. Heineman, Jr., and Fritz Heimann speak of Italy as a major country or "player" along with Germany, France, Japan, and the United Kingdom, in "The Long War Against Corruption".
  19. ^ M. De Leonardis, Il Mediterraneo nella politica estera italiana del secondo dopoguerra, Bologna, Il Mulino, 2003, p. 17
  20. ^ "carabinieri.it". Translate.google.com. Dicapai pada 30 Oktober 2010.
  21. ^ books.google.com. books.google.com. 1998-11-24. ISBN 9780415140447. Dicapai pada 30 Oktober 2010.
  22. ^ "CIA – The World Factbook – Country Comparison :: Labor force". Cia.gov. Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-05-30. Dicapai pada 27 October 2009.
  23. ^ "KOF – Pressemitteilung" (PDF). Diarkibkan (PDF) daripada yang asal pada 2011-04-27. Dicapai pada 27 October 2009.


Ralat petik: Tag <ref> wujud untuk kumpulan bernama "note", tetapi tiada tag <references group="note"/> yang berpadanan disertakan

Itali

Dodaje.pl - Ogłoszenia lokalne