Radon

86 At ← Radon → nix Xe ↑ Rn ↓ Og Periodensystem
Allgemeen
Naam, Teken, Atomtall	Radon, Rn, 86
Cheemsch Serie	Eddelgas
Klöör	ahn Klöör
Atommass	222 u
Elektronenkonfiguratschoon	[Xe] 4f145d106s26p6
Elektronen je Schaal	2, 8, 18, 32, 18, 8
Physikaalsche Egenschoppen
Phaas	Gas
Dicht	9,73 g·cm−3 (bi 0 °C, 101,325 kPa)
Smöltpunkt	202 K (−71 °C)
Kaakpunkt	211,3 K (−62°C)
Kritisch Punkt	377 K, 6,28 MPa
Atomare Egenschoppen
Kristallstruktur	kuubsch flachzentreert
Ionisatschoonsenergien	1.: 1037 kJ/mol
Atomradius	120 pm
Annere Egenschoppen
Isotopen (Utwahl)
Hööftartikel: Isotopen vun Radon Iso VN t½ VO VE (MeV) VP 211Rn nee 14,6 h ε 2,892 211At α 5,965 207Po 219Rn 1 % 3,96 s α 6,946 215Po 220Rn 9 % 55,6 s α 6,405 216Po 222Rn 90 % 3,824 d α 5,590 218Po

Radon is en cheemsch Element ut de Serie vun de Eddelgasen. Radon hett dat Atomteken Rn un de Atomtall 86. De Naam is – wie ok al bi dat Element Radium – afleidt vun dat latiensche Woort radius „Strahl“ vun wegen sien Radioaktivität, denn vun Radon gifft dat blots radioaktive Isotopen.

An’n stabilsten is dat Isotop ²²²Rn, dat en Halfweertstiet vun 3,8 Daag hett. Enstahn deit dat ut den Verfall vun Radium. Annere Isotopen warrt ok mit de olen Naamen Thoron un Actinon betekend. In’n Spraakgebruuk bi’t Strahlenschuul warrt mit Radon tomeist dat ²²²Rn meent tohopen mit sien kottlevenden Verfallsprodukten. De Angaven för de Dosis un Grenzwierten sluut de Verfallsprodukten also mit in. Wenn disse allgemeene Bedüden nich meent is, warrt dor sünners op henwiest.

Radon kann sik in Hüüs ansammeln, wenn Rüüm slecht lüft warrt. Denn kann dat en Gefohr för de Gesundheit warrn. Vun de natürlich radioaktiv Strahlen an de Eerdbavenflach hett Radon mit Afstand den gröttsten Andeel (de dörsnittliche effektive Dosis för Minschen in Düütschland liggt bi 1,1 mSv in’t Johr) folgt vun de direkten Eerdstrahlen (terrestrisch Nuklidstrahlen, ca. 0,4 mSv/a), de direkten kosmisch Strahlen un de Radioaktivität de mit de Nehrmiddel opnahmen warrt (beid ungefäähr 0,3 mSv/a).