Aspasia

Zie Aspasia (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Aspasia.

Aspasia
Buste van Aspasia. Marmeren herme in de Vaticaanse musea met een inscriptie met Aspasia's naam op de basis (zie onder). Deze in 1777 ontdekte marmeren herme is een Romeinse kopie van een origineel uit de 5e eeuw v.Chr. en stelt misschien Aspasia's grafstele voor.
Persoonsgegevens
Naam	Ἀσπασία, Aspasía
Geboren	Milete, ca. 470 v.Chr.
Overleden	ca. 400 v.Chr.
Land	oude Griekenland
Functie	Filosofe, retoricus, hetaere/courtisane van Perikles
Oriënterende gegevens
Tijdperk	Presocratische filosofie
Stroming	ontologie, epistemologie, metafysica
Beïnvloedde	Perikles
Portaal    Filosofie Oudheid

Aspasia (ca. 470 v.Chr.^[1] – ca. 400 v.Chr.;^[2] Oudgrieks: Ἀσπασία / Aspasía) was de hoogbegaafde Milesische levensgezellin van de Atheense staatsman Perikles, met wie zij (na zijn echtscheiding van zijn eerste vrouw) in concubinaat leefde.^[3] Er zijn maar weinig details bekend over haar leven. Ze bracht het merendeel van haar volwassen leven door in Athene, en ze had mogelijk invloed op Perikles en de Atheense politieke elite. Ze wordt vermeld in de geschriften van Plato, Aristophanes, Xenophon en andere auteurs uit die tijd.

Antieke schrijvers vermelden ook dat Aspasia bordeelhoudster en prostituee was, hoewel dit wordt betwist door moderne geleerden, omdat vele van deze auteurs komedieschrijvers waren die politici als Perikles voor gek wilden zetten.^[4] Sommige onderzoekers twijfelen zelfs aan de historische traditie dat ze een hetaere, of een courtisane, was en suggereren dat ze in feite was getrouwd met Perikles.^[5] Aspasia had een zoon bij Perikles, Perikles (de Jongere), die later als generaal in het Atheense leger geëxecuteerd werd na de slag bij Arginusae. Men denkt dat ze na de dood van Perikles (de Oudere) de courtisane van Lysikles werd, een andere Atheens staatsman en generaal.^[6]

1. ↑ D. Nails, The People of Plato: A Prosopography of Plato and Other Socratics, Princeton, 2000, pp. 58–59. Gearchiveerd op 21 maart 2015.
2. ↑ D. Nails, The People of Plato: A Prosopography of Plato and Other Socratics, Princeton, 2000, pp. 58–59; A.E. Taylor, Plato: The Man and his Work, Londen, 1937⁴ (= Mineola, 2001), p. 41. Gearchiveerd op 21 maart 2015.
3. ↑ Dit blijkt uit het feit dat ze onder andere wordt vermeld als deelneemster in filosofische discussies en in de Suda (s.v. Ἀσπασία) wordt ze zelfs lerares van Perikles, sofiste en lerares in de retorische principes genoemd. S. Monoson, Plato's Democratic Entanglements: Athenian Politics and the Practice of Philosophy, Princeton, 2000, p. 195.
4. ↑ R.W. Wallace, Recensie van M.M. Henry, Prisoner of History. Aspasia of Miletus and her Biographical Tradition, Oxford, 1995, in BMCR 7 (1996). Gearchiveerd op 11 december 2008.
5. ↑ Henry beschouwt de verslagen van antieke schrijvers en komedieschrijvers dat Aspasia een bordeelhoudster en prostituee was als laster. Henry gelooft dat deze komische kwinkslagen bedoeld waren om Athenes leiderschap te ridiculiseren en waren gebaseerd op het feit dat, door zijn eigen burgerschapswet, Perikles geen geldig huwelijk kon aangaan met Aspasia en dus gewoon met haar moest samenwonen (M.M. Henry, Prisoner of History. Aspasia of Miletus and her Biographical Tradition, Oxford, 1995, pp. 138–139.). Om deze redenen stelt historica Nicole Loraux zelfs de getuigenissen van antieke schrijver dat Aspasia een hetaere of courtisane was (N. Loraux, Aspasie, l'étrangère, l'intellectuelle, in N. Loraux, La Grèce au Féminin, Parijs, 2003, pp. 133–164.). Fornara en Samons verwerpen ook deze antieke traditie (C.W. Fornara - L.J. Samons II, Athens from Cleisthenes to Pericles, Berkeley, 1991, pp. 162–166.).
6. ↑ Plutarchus, Perikles 24.4.