Het beslag is een civielrechtelijke of strafrechtelijke maatregel die iemand de beschikking over een voorwerp of vermogensrecht ontneemt of beperkt ten behoeve van een ander (het civiele recht) of de maatschappij (het strafrecht). In het civiel recht spreekt men ook wel van beslagrecht. Tot het civielrechtelijke beslagrecht wordt ook het executierecht gerekend.
Elk land kent eigen regels met betrekking tot het beslag of het beslagrecht. De stelsels verschillen in de meeste landen niet veel van elkaar, maar kennen eigen uitwerkingen. Hieronder zijn de stelsels in Nederland en België beschreven.