Bijgeloof, volksgeloof of alternatieve religiositeit is geloof in het bovennatuurlijke, afwijkend van of niet gebaseerd op de gevestigde, 'officiële' geloofsovertuiging. De term 'bijgeloof' is in het verleden vaak gebruikt om een dominante godsdienst te legitimeren en wordt thans in de (godsdienst)wetenschap niet meer gehanteerd. Strikt genomen is een onderscheid tussen geloof en bijgeloof niet te maken.
Onder bijgeloof of volksgeloof wordt doorgaans verstaan dat iets veroorzaakt zou kunnen worden door bovennatuurlijke krachten of machten. Door bepaalde handelingen uit te voeren zou men deze krachten kunnen neutraliseren, oproepen of bijsturen. Meestal heeft het betrekking op het verwerven van geluk en het afweren van ongeluk. Het heeft vaak betrekking op voorwerpen en symbolen.[1][2]
In het verleden speelde bijgeloof of volksgeloof een belangrijke rol in het dagelijks leven. Het "verklaarde" schijnbare toevalligheden - weliswaar vaak achteraf - en gaf hoop om de kans op ongeluk af te wenden. Hoewel het tegenwoordig minder invloed heeft op het openbare leven, is het nog altijd wijdverbreid in de samenleving aanwezig. Dergelijke overtuigingen komen waarschijnlijk voort uit de menselijke eigenschap om verschillende concepten met elkaar te verbinden, ook al is er geen verband.