Deixis

Deixis is het verschijnsel dat sommige taaluitdrukkingen voor hun interpretatie afhankelijk kunnen zijn van de gebruikssituatie; elementen in een uitspraak of tekst die verwijzen naar de uitingssituatie. Met uitgangssituatie wordt in zeer brede zin de "positie van de spreker in ruimte en tijd" bedoeld. Voorbeelden: "hier" en "daar"; "ik" en "jij", "gisteren" en "morgen" zijn deiktisch. De uitingssituatie, waar men via deiktische elementen naar verwijst, mag niet worden verward met plaats- en tijdselementen die louter binnen de tekst functioneel zijn.

Deixis vormt een onderwerp van studie in de tekstlinguïstiek en de gedragsanalyse.