Legio XIIII Gemina

Het Romeinse leger

..Romeins leger Het Romeinse leger Leger van het Romeinse Koninkrijk Leger van het Romeinse Keizerrijk Laat-Romeinse leger Leger van de Romeinse Republiek Legeronderdelen Legioen Cohort Manipel Centurie Contubernium Auxilia Equites Triarii Principes Hastati Velites Katafrakt Vexillatio Pretoriaanse garde Militaire termen SPQR Phalerae Aquila Signum legionum Donativum Acies triplex Decimatie Winterkamp Zomerkamp
..Legioenen Legio I Germanica Legio I Adiutrix Legio I Italica Legio I Macriana Liberatrix Legio I Minervia Legio I Parthica Legio II Augusta Legio II Adiutrix Legio II Italica Legio II Parthica Legio II Traiana Fortis Legio III Gallica Legio III Augusta Legio III Cyrenaica Legio III Italica Legio III Parthica Legio IIII Macedonica Legio IV Scythica Legio IV Flavia Felix Legio IV Parthica Legio V Alaudae Legio V Macedonica Legio VI Ferrata Legio VI Victrix Legio VII Claudia Legio VII Gemina Legio VIII Augusta Legio IX Hispana Legio X Gemina Legio X Fretensis Legio XI Claudia Legio XII Fulminata Legio XIII Gemina Legio XIIII Gemina Legio XV Primigenia Legio XV Apollinaris Legio XVI Gallica Legio XVI Flavia Firma Legio XVII Legio XVIII Legio XIX Legio XX Valeria Victrix Legio XXI Rapax Legio XXII Deiotariana Legio XXII Primigenia Legio XXX Ulpia Victrix
..Marine Classis Misenensis Classis Ravennatis Classis Syriaca Classis Alexandrina Classis Mauretania Classis Germanica Classis Britannica Classis Pannonica Classis Moesica Classis Pontica
..Rangen Tribunus Legatus Augusti pro praetore Legatus pro praetore Legatus legionis Praefectus Primus pilus Centurio Optio Decurio Aquilifer Tesserarius Cornicen Signifer Imaginifer Romeins legionair
..Wapens Handwapens Gladius (kort steekzwaard) Pugio (dolk) Spatha (langer zwaard) Semi-spatha (klein zwaard) Hasta (lans) Pilum (werpspeer) Slinger Zware wapens Stormram Belegeringstoren Katapult Ballista Scorpio Cheiroballistra Carroballista Onager Bescherming Subarmalis (leren vest) Lorica musculata (kuras) Lorica squamata (schubbenpantser) Lorica plumata (schubbenpantser) Lorica hamata (maliënkolder) Lorica segmentata (kuras van stroken metaal) Cassis (helm) Scutum (schild) Pluteus (schutscherm) Vinea (schutdak) Testudo (stormdak)

Legio XIIII Gemina was een Romeins legioen. De naam wordt ook wel beschreven als Legio XIV Gemina of voluit Legio Quattuordecimae Gemina.

Het 14e legioen werd waarschijnlijk opgericht door Julius Caesar tijdens zijn verovering van Gallië. In de winter van 54 v.Chr. werd het legioen samen met vijf cohorten onder leiding van Lucius Aurunculeius Cotta en Quintus Titurius Sabinus door de Eburonen in de val gelokt en vrijwel geheel vernietigd. De vaandrig Petrosidius wist nog het legerkamp Atuatuca (Tongeren) te bereiken en de standaard van het legioen over de omwalling te gooien, maar de weinige overgebleven legionairs pleegden in de daaropvolgende nacht collectief zelfmoord. De nederlaag zou uiteindelijk het grootste verlies van het Romeinse leger tijdens de Gallische Oorlog zijn.

In de daaropvolgende winter van 54-53 v.Chr. stond het opnieuw opgerichte 14e legioen onder commando van Quintus Tullius Cicero, waarbij het een grote aanval van de Germanen op het winterkamp afsloeg. Het legioen stond later onder commando van Gaius Julius Caesar Octavianus, die later bekend werd als keizer Augustus. Vanaf het jaar 9 was het legioen aan de Rijn gestationeerd, in Mogontiacum (Mainz).

Het 14e legioen was een van de vier oorspronkelijke legioenen tijdens de Romeinse invasie van Brittannië in 43 onder keizer Claudius. Tijdens de opstand van Boudicca in 61-62 wonnen de Romeinen tegen een enorme overmacht van Britse strijders. Legio XIIII Gemina kreeg voor hun moedige optreden van keizer Nero het bijvoegsel Martia Victrix, wat ongeveer "overwinning in strijd" betekent. In 68 werd het in Gallia Narbonensis (Zuid-Gallië) gestationeerd, maar een jaar later werd het legioen weer in Mogontiacum (Mainz) geplaatst. Hier koos het samen met het Legio XXI Rapax in het jaar 89 de zijde van Lucius Antonius Saturninus, de gouverneur van Germania Superior in zijn opstand tegen keizer Domitianus, maar deze opstand kwam snel ten einde. In 92 werd het legioen naar de provincie Pannonië, het huidige Oostenrijk en Hongarije verplaatst, in de stad Carnuntum (tussen Petronell-Carnuntum en Bad Deutsch-Altenburg, Oostenrijk). In 193 steunde het legioen ter plaatse het keizerschap van Septimius Severus en vocht voor hem verschillende slagen tegen zijn tegenstanders uit.

Waarschijnlijk bleef Legio XIIII tot ongeveer 430 in Carnuntum gestationeerd.