Back سحلب ذكري Arabic سحلب ذكرى ARZ Erkək səhləb AZ Ятрышнік мужчынскі BE Мъжки салеп Bulgarian Orchis mascula Catalan Orchis mascula CEB Orchidea maschili CO Vstavač mužský Czech Tegeirian coch y gwanwyn CY
| Mannetjesorchis | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||
| Orchis mascula var. alba | |||||||||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||||||||||
| Orchis mascula L. (1755) | |||||||||||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||||||||||
Mannetjesorchis op  Wikispecies
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
De mannetjesorchis (Orchis mascula) is een orchidee. De soort staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als zeer zeldzaam en zeer sterk in aantal afgenomen. De plant komt in Nederland in Zuid-Limburg voor, maar is daar zeer zeldzaam. In Nederland is de plant vanaf 1 januari 2017 niet meer wettelijk beschermd.
De plant komt voor in Europa en Noord-Afrika. In de Ardennen en in Zwitserland komt de plant nog veel voor. Ook is de plant in Noord-Duitsland wijd verspreid.
De plant wordt 15-50 cm hoog en bloeit van eind april tot begin juni met purperen tot roodachtig lila bloemen. De bloemstengel is naar de top toe rood gekleurd en heeft stengelomvattende bladeren, die op de bladschede paarsrode streepjes hebben. Er komen ook planten met witte bloemen voor. De lancetvormige bladeren hebben een versmalde voet en zijn soms bruinrood gevlekt. Doordat kruisbestuiving door insecten plaatsvindt is de bloemvorm variabel.
De mannetjesorchis komt in Nederland voor in lichte loofbossen en bosschages op vochtige, leem- en kalkhoudende grond. Verder komt de plant in Europa voor in schrale weilanden en op heidevelden. Door het verdwijnen van het hakhout is de soort in Zuid-Limburg sterk achteruitgegaan. Op diverse plaatsen wordt nu weer hakhoutbeheer toegepast.