Maximilien de Robespierre

Maximilien de Robespierre
Anoniem portret van Robespierre (ca. 1790), Musée Carnavalet
Algemene informatie
Volledige naam	Maximilien-François-Marie-Isidore de Robespierre
Geboren	6 mei 1758 Arras
Overleden	28 juli 1794 Parijs
Nationaliteit(en)	Frankrijk
Beroep(en)	advocaat en staatsman
Bekend van	Franse Revolutie
Handtekening

Maximilien-François-Marie-Isidore de Robespierre (Arras, 6 mei 1758 – Parijs, 28 juli 1794 of de 10e Thermidor van het jaar II) was een Frans advocaat, staatsman en lid van de Nationale Conventie en van het Comité de salut public tijdens de Franse Revolutie. Hij trad op de voorgrond tijdens het Schrikbewind en was verantwoordelijk voor een groot aantal arrestaties en slachtoffers door de guillotine.

Robespierre stond bekend vanwege zijn koele of kille ontvangsten en zijn sobere levenswijze in een achterhuis. In tegenstelling tot Marat en Danton was hij wel steeds verzorgd, goed gekleed en gekapt.^[1] Robespierre kreeg de bijnaam "l'Incorruptible" ("de Onomkoopbare") vanwege zijn onwankelbare beginselen. Robespierre was een strakke denker, logisch en consequent, met een groot gevoel van eigenwaarde.^[2] Mirabeau, een der revolutionaire leiders van het eerste uur, had al in 1789 over Robespierre gezegd: "Deze man gaat ver komen, want hij gelooft in alles wat hij zegt".^[3]

Nadat Frankrijk in de zomer van 1793 tijdens de opstand in de Vendée uiteen dreigde te vallen, werd de republiek aan het einde van dat jaar op straffe wijze ("één en ondeelbaar") sterk gecentraliseerd.^[4] Robespierre stuurde tegenstanders van de revolutie, gematigden zoals de eerder federalistische girondijnen, en corrupte politici naar de guillotine. Hij heeft de mogelijkheid tot een contrarevolutie zodoende een jaar uitgesteld.^[5] Robespierre was deïst, een gelovige zonder kerk, en pleitte na een golf van atheïsme in Frankrijk eind 1793 voor godsdienstvrijheid. Ook zijn standpunt inzake algemeen kiesrecht voor mannen, een progressief belastingstelsel en afschaffing van slavernij waren gebaseerd op de beginselen van volmaakte gerechtigheid en gelijkheid.

1. ↑ Flake, O. (1968) De Franse Revolutie, 1789-1799, p. 147.
2. ↑ Het tuinhuisje hing vol met portretten van Robespierre, misschien het werk van zijn huishoudster en minnares, Éléonore Duplay, en haar moeder. Zie Flake, O. (1968) De Franse Revolutie, 1789-1799, p. 148.
3. ↑ (fr) Mirabeau: «Cet homme ira loin car il croit tout ce qu'il dit.». L’Histoire en citations (13 april 2016). Gearchiveerd op 25 november 2021. Geraadpleegd op 25 november 2021.
4. ↑ Vanwege die royalistische opstand nam het aantal executies in de maanden december 1793 en januari 1794 onder de boeren aanzienlijk toe.
5. ↑ Flake, O. (1968) De Franse Revolutie, 1789-1799, p. 113.