De Noordelijke, Noord-Nederlandse of Friese huisgroep is een historisch boerderijtype, dat voorkomt in Noord-Nederland en Noordwest-Duitsland. We vinden boerderijen van dit type onder andere in Friesland, Noord-Holland, Groningen, op de Waddeneilanden en (sinds de negentiende eeuw) in delen van Drenthe, Overijssel en het Emsland. Ook in de Wieringermeer werden boerderijen van dit type gebouwd.
De boerderijen van dit type zijn ontstaan uit het prehistorische woonstalhuis of langhuis dat sinds de zestiende eeuw werd gecombineerd met de bouw van een Friese schuur. Een kenmerk van deze boerderijen is dat de koeien meestal met hun kop naar de muur staan. De constructie van deze boerderijen bestaat gewoonlijk uit een dekbalkgebint: bij dit gebint wordt de staander met een korte pen in de liggende balk bevestigd en met toognagels vastgezet.
De indeling in historische boerderijtypes, die in de jaren vijftig werd ontworpen door Rob Hekker, wordt tegenwoordig onder voorbehoud gehanteerd, omdat hij onvoldoende recht doet aan de dynamiek van de historische ontwikkeling.