Een overstromingsrisico is het product van de kans dat er een overstroming plaatsvindt en de gevolgen die zo'n overstroming kan hebben.
De overstromingskans wordt meestal uitgedrukt in een kans per jaar. De gevolgen in schade (euro's) en slachtoffers (aantal). Het risico heeft dus een economisch deel (euro's per jaar) ook wel het economisch risico genoemd en een deel dat wordt betiteld als slachtofferrisico (aantal slachtoffers per jaar).
De overstromingskans kan worden berekend met een probabilistisch model. In dit model moeten gegevens over de belasting (waterstanden en golven) en de sterkte van de waterkering (hoogte, grondopbouw) worden ingevoerd.
De gevolgen van een overstroming worden vaak in twee stappen berekend. Ten eerste wordt met een waterloopkundig model (dit kan een rekenmodel of een fysiek model zijn) het waterstandsverloop gedurende de overstroming berekend. Uit deze berekeningen verkrijgen we resultaten als waterdiepte, stijgsnelheid van het water en stroomsnelheid. Met deze resultaten kunnen we weer de schade en het aantal slachtoffers schatten.
Vermenigvuldigen we nu de overstromingskans met de gevolgen dan bepalen we het overstromingsrisico. Door uit te gaan van een variabel stromingsverloop zal dit risico per locatie verschillen. Op deze manier kan men voor een gebied een overstromingsrisicokaart maken. Deze kaart geeft snel inzicht waar de risicovolle gebieden zich bevinden en geeft houvast voor het nemen van permanente dan wel noodmaatregelen voor dat specifieke gebied.