Back Pachycephalosaurus AN باكيسيفالوصور Arabic Paquicefalosaure Catalan Pachycephalosaurus CEB Pachycephalosaurus Czech Pachycephalosaurus CY Pachycephalosaurus Danish Pachycephalosaurus German Παχυκεφαλόσαυρος Greek Pachycephalosaurus English
| Pachycephalosaurus Status: Uitgestorven, als fossiel bekend | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||||
| Pachycephalosaurus Brown & Schlaikjer, 1943 | |||||||||||||||
| Typesoort | |||||||||||||||
| Troodon wyomingensis | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Model van de schedel van Pachycephalosaurus: wellicht het enige wat van het dier bekend is | |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||
Pachycephalosaurus op  Wikispecies
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Pachycephalosaurus[1][2] is een geslacht van uitgestorven plantenetende dinosauriërs behorend tot de Marginocephalia en meer in het bijzonder tot de Pachycephalosauria, dat tijdens het Laat-Krijt, ongeveer 66 miljoen jaar geleden, in het gebied van het huidige Noord-Amerika leefde.
Vanaf het midden van de negentiende eeuw zijn fossielen van Pachycephalosaurus gevonden. Die bestonden eerst uit kleine stukken bot zodat het niet duidelijk was om wat voor dier het ging. De typesoort werd in 1931 benoemd als Troodon wyomingensis. Pas na betere vondsten kreeg het geslacht in 1943 zijn naam Pachycephalosaurus, die 'dikhoofdsauriër' betekent, wat voor de soortnaam de nieuwe combinatie Pachycephalosaurus wyomingensis opleverde. Er werden ook twee andere soorten van het geslacht benoemd, maar tegenwoordig wordt gedacht dat de fossielen daarvan bij P. wyomingensis horen.
De naam Pachycephalosaurus werd gegeven omdat het dier een zeer dik schedeldak bezat dat een hoge bolling vormde bovenop zijn kop. Die welving was niet gevuld met hersens maar bestond uit massief been dat tot 22,5 centimeter dik was. De geleerden zijn het er niet over eens wat het doel was van de dikke schedel. Volgens sommigen botsten de mannetjes, vechtend om de vrouwtjes, met hun koppen tegen elkaar. Andere wetenschappers denken dat het bot daarvoor niet sterk genoeg was en dat de bolle kop diende om mee te pronken.
Van Pachycephalosaurus is misschien alleen de schedel teruggevonden. Het kan echter zijn dat twee kleinere geslachten die in zijn gebied voorkwamen, Dracorex en Stygimoloch, in feite de jongen zijn van Pachycephalosaurus. In dat geval is meer van het skelet bekend. Pachycephalosaurus was het grootste bekende lid van de groep Pachycephalosauria. In de populair-wetenschappelijke boeken wordt zijn omvang echter vaak overdreven. Soms geeft men een lengte op van wel acht meter met een gewicht tot twee ton, maar de vondsten wijzen op ongeveer 4,5 meter, wat een gewicht van hoogstens een paar honderd kilo oplevert. Pachycephalosaurus had een grote en vooraan spitse kop, die achteraan voorzien was van beenpunten. Met een snavel en vrij kleine tanden scheurde het dier planten aan stukken die in de grote buikholte verteerd werden. Hij had een korte nek, een zeer brede buik en staart, korte voorpoten en lange achterpoten waarmee hij kon wegrennen voor de roofdieren in zijn gebied, zoals Tyrannosaurus rex. Pachycephalosaurus was een van de laatste grote dinosauriërs en is misschien uitgeroeid door de inslag van een grote meteoriet aan het eind van het Krijt.
- ↑ Pachycephalosaurus. www.prehistoric-wildlife.com. Gearchiveerd op 9 december 2022. Geraadpleegd op 26-12-2022.
- ↑ Fossilworks: Pachycephalosaurus. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 26-12-2022.