Een rivierstrand is een landschap dat voorkomt langs rivieren en aan de voet van dijken. Met een rivierstand wordt de zandvlakte bedoeld, die naast een rivier ligt, inclusief oeverwallen en eventuele grindstroken. Rivierstranden overstromen regelmatig met rivierwater. Het moedermateriaal van de bodem bestaat in Nederland voornamelijk uit zand en grind. De bodem is in de meeste gevallen kalkrijk en behoort tot het bodemtype vaaggronden omdat er door de werking van de rivier geen bodemvorming kan plaatsvinden.