Vandaalse Oorlog

Dit artikel gaat over de oorlog van 533-534. Zie Vandaalse verovering van Romeins Afrika, Vandaalse Oorlog (439-442) en Vandaalse Oorlog (461-468) voor overige conflicten.

Vandaalse oorlog
Onderdeel van de heroveringen van Justinianus I
Vandaalse opmars
Datum	juni 533 - maart 534
Locatie	Het hedendaagse Tunesië
Resultaat	Val van het Vandaalse Rijk
Territoriale veranderingen	De Byzantijnen veroveren Africa
Strijdende partijen
Byzantijnse Rijk Vandaalse Rijk
Leiders en commandanten
Belisarius Gelimer
Troepensterkte
10.000 infantristen 5.000–7.000 cavaleristen ongeveer 20-25.000 of ongeveer 30-40.000, voornamelijk cavaleristen

De Vandaalse Oorlog of de Vandalenoorlog (Βανδηλικὸς Πόλεμος) was een conflict in Noord-Afrika (vooral in het moderne Tunesië) tussen de legers van het Byzantijnse of Oost-Romeinse Rijk en het Vandaalse Rijk, in 533-534. Het was de eerste van de heroveringen van Justinianus I van het West-Romeinse Rijk.

De Vandalen hadden het Romeinse Noord-Afrika bezet in de vroege 5de eeuw, en stichtten daar een onafhankelijk koninkrijk. Onder hun eerste koning Geiserik, hield de ontzagwekkende Vandaalse vloot piratenaanvallen in de Middellandse Zee, plunderden Rome en stopten een enorme Romeinse invasie in 468. Na de dood van Geiserik verbeterde de relatie met het overgebleven Oost-Romeinse Rijk weer, hoewel spanningen soms de kop opstaken door de militante aantrekking tot het Arianisme van de Vandalen en hun vervolging van de Chalcedoniërs in Noord-Afrika. In 530 werd de pro-Romeinse koning Hilderik ten val gebracht door een staatsgreep en vervangen door zijn neef Gelimer. De Oost-Romeinse keizer Justinianus I gebruikte dit als voorwendsel om zich in te laten met de Vandalen in Noord-Afrika. Nadat hij de oostelijke grens beveiligd had tegen de Sassaniden in 532, stuurde hij een expeditieleger naar Noord-Afrika onder leiding van generaal Belisarius, wiens secretaris Procopius een verslag over deze oorlog schreef. Justinianus haalde zijn voordeel uit de opstanden in de Vandaalse provincies van Sardinië en Tripolitanië, of had deze misschien zelf aangespoord. Dit leidde Gelimer niet enkel af van de voorbereidingen van de keizer, maar verzwakte de Vandaalse verdedigingen ook door het zenden van het grootste deel van de Vandaalse vloot en een groot deel van hun leger onder Gelimers broer Tzazon naar Sardinië.

Het Romeinse expeditieleger voer uit bij Constantinopel laat in juni van het jaar 533, en landde vroeg in september, na een zeereis langs de kusten van Griekenland en Zuid-Italië op de Afrikaanse kust bij Caputvada, tot Gelimers volledige verrassing. De Vandalenkoning verzamelde zijn legers en vocht met het Romeinse leger in de Slag bij Ad Decimum, bij Carthago, op 13 september. Gelimers plan om het Romeinse leger te omsingelen en te vernietigen was bijna gelukt, maar Belisarius kon het Vandalenleger op de vlucht drijven en veroverde Carthago. Gelimer trok zich terug naar Bulla Regia, waar hij de rest van zijn leger verzamelde, waaronder het leger van Tzazon, dat terugkeerde van Sardinië. In december ging Gelimer naar Carthago en vocht opnieuw met de Romeinen in de Slag bij Tricameron. De slag resulteerde in een Romeinse overwinning en de dood van Tzazon. Gelimer vluchtte naar een afgelegen bergfort, waar hij werd belegerd tot hij zich overgaf in de lente.

Belisarius keerde terug naar Constantinopel met de schatkist van de Vandalen en de gevangengenomen Gelimer om een triomftocht te houden, waarna Afrika hersteld werd tot de Prefectuur Africa. De controle reikte niet verder dan de grenzen van het oude Vandaalse Rijk, terwijl de Moorse stammen in het binnenland de keizerlijke heerschappij niet accepteerden en openlijk rebelleerden. Het duurde uitendelijk tot 548 voor de vrede hersteld werd en de Romeinse heerschappij opnieuw stevig gevestigd was.