Een woekeraar is iemand die geld uitleent aan een ander en daarvoor een abnormale, onredelijk hoge rente terugvraagt. In zo'n geval wordt de rente aangeduid met woekerrente. Het woord woeker voor het woord rente is afkomstig van (te) snel groeien ofwel ook genoemd met het woord woekeren. Vaak verkeren de mensen die van woekeraars lenen in financiële nood en hebben ze snel geld nodig. Woekeraars kunnen een onredelijk hoge rente rekenen in situaties waarin de ontvanger van de lening geen keus heeft, of geen zicht heeft op eventuele mogelijkheden om tegen een lagere rente te lenen. Woekeraars maken daar gebruik van door zo iemand een contract te laten tekenen met terugbetaling tegen een te hoge rente. Hoge rente kan gerechtvaardigd zijn wanneer het risico groot is dat de lener niet zal kunnen terugbetalen. Het niet kunnen terugbetalen wordt echter ook veroorzaakt door een te hoge rente en dus zijn dergelijke praktijken verboden. Hun typische klanten komen daardoor nog altijd in geldnood terecht, maar bij de oorspronkelijke schuldeisers.
De lening lenigt weliswaar de directe financiële nood, maar leidt er door de hoge rentepercentages meestal toe dat de inlener uiteindelijk opnieuw in de problemen komt. In het ergste geval groeit de schuld door rente-op-rente sneller dan de terugbetalingen en blijft de lener afhankelijk van zijn schuldeiser. In de extreemste gevallen was dit ook de bedoeling van de schuldeiser, zodat hij uiteindelijk zich de bezittingen van de schuldenaar kon toe-eigenen of de schuldenaar zelfs als slaaf kon verkopen.
Het personage Shylock uit het toneelstuk De koopman van Venetië van Shakespeare is een archetypische woekeraar.