Antiquitat

v · d · m	Protoïstòria	istòria
	Edat del Coire Edat del Bronze Edat del Fèrre	Antiquitat Edat Mejana Edat Modèrna	uèi

L'Antiquitat o l'Edat Antica es lo primièr periòde de l'Istòria ; comença amb l'invencion de l'escritura. Pasmens, dins lo cas d'Egipte per exemple, las darrièras descobèrtas mòstran qu'aquela invencion correspond pas totjorn a una rompedura dins los autres domenis de la civilizacion. L'emplec de l'escritura favoriza l'aparicion de l'estat; çaquelà se coneisson d'estats sens escritura coma l'Empèri inca, e dins lo cas d'Egipte, l'invencion de l'escritura es un procèssus que se pòt seguir a travers l'estilizacion progressiva dels pictogramas dels vases del millenni IV.

Las primièras civilizacions de l'Antiquitat espeliguèron vers 3000 abans N.S. gràcias a de condicions favorablas coma lo cambiament climatic consecutiu a la fin del darrièr periòde glaciari, que permetèt l'invencion de l'agricultura ; pus precisament las anam trobar dins de regions coma Mesopotamia e Egipte, ont los flumes permeton d'asagar. Aquò fai del Pròche Orient e del Bacin Mediterranèu un grand fogal de civilizacions, amb en mai de la civilizacion egipciana que floriguèt tres mila ans, Sumèr, Babilònia, los empèris assirian e itita, los fenicians e los ebrieus, Grècia e Roma.

D'autres fogals de civilizacion foguèron lo d'Indus, que se coneis plan mal, e de sègles daprès las civilizacions d'Índia e de China.
Se remèrca qu'en Mesopotamia coma en Egipte, en China e en Índia, la naissença de l'Estat es ligada a la necessitat d'una autoritat fòrta per l'organizacion de l'asagatge. D'unes pensan quitament que l'Estat nasquèt d'aquela necessitat : aquela ipotèsi se sona ipotèsi idraulica de la naissença de l'Estat; mas es rebutada pels istorians serioses.