Pier Paolo Pasolini

Pier Paolo Pasolini
Retrach d'en Pier Paolo Pasolini per en Graziano Origa - 1976
Nacionalitat	Itàlia
Signatura

Pier Paolo Pasolini (en Pieri Pauli Pasolini dins la siá lenga mairala e de creacion poetica, la siá merilenghe furlana, nascut a Bolonha, Itàlia, lo 5 de març de 1922, mòrt assassinat sus una plaja d'Ostia, ran Roma, lo 2 de novembre de 1975) es un escrivan remirable (romancièr, poèta, ensagista, traductor multilingüe), intellectual, lingüista, critic, jornalista mas subretot un òme de cinèma, un cineasta (realizator, scenarista, actor) màger de l'istòria vertadièra del VIIen Art, artista total del sègle XX, friolan, italian, e de verai universal.

L'òbra siá, portada per una immensa cultura universala e la coneissença de mantuna lenga, multipla e variada, polifacetica que non sai (per emplegar un tèrme eissit d'al castelhan amor de çò se ne designar d'òbras inclassificablas e diversificadas, gigantalas aital), se questionegèt la societat italiana mas tot parièr l'europèa e quitament l' occidentala tota, sul ròtle e la plaça de l'intellectual, autoreivindicat e autoproclamat marxista, comunista, omosexual e crestian, fòra glèisas e capèlas de tota mena, de tot escantilh.La siá plaça subre l'empont cultural planetari de las annadas 1960 & 1970 es immensa e gaireben illimitada.

Trobador màger de lenga friolana ( La gnove zoventût 1941 - 1974), ne cita en Pèire Vidal, lo trobador mondin, en exèrg de l'òbra siá tota furlana:

• Ab l'alen tir vas me l'aire.
  Qu'eu sent venir de Proensa:
  Tot quant es de lai m'agensa.

Grand coneissedor de la literatura nòstra d'a l'Edat d'Aur del Trobar, e tan nòstra que la nos panèron, usurpèron, n'acostumava el de signar molta correspondéncia siá amb las paraulas Ab joi.

Escrivan de lenga italiana totun, romancièr bèl primièr (Ragazzi di vita, Una vita violenta e ca), cineasta ancorat e plond dintre la siá cultura immensa, classica, medievala e renaissentista mas tanben contemporanèa que non sai ( Accattone - Mamma Roma - Il Vangelo secondo Matteo - Uccellacci e uccellini - Edipo re - Teorema - Medea - Il Decameron e ca), tot parièr se questionegèt el e interpellèt lo cinèma e la societat subre las lors plaças respectivas dins l'anament cultural del mond, cultural òc-ben-òc mas tanben ideologic, istoric e uman, en tot se n' encaminar en per las milanta dralhas e dralhòls de la pus divèrsa umanitat.

La siá fin tragica, crusèla e brutala, mas saique encara misteriosa assatz, el l' omosexual (mas grand aimador e respiechós de la femna, de las femnas, tota femna amai totas femnas, de totas tracas e originas o condicions...), ne foguèt coma lo sagèl de la malastrada (... aquela commare secca, aquela faramauca, del sieu scenari qu'en Bernardo Bertolucci realizèt coma primièr filme en 1962...), estampat e prigond dintre la siá carn d'òme uman, la carn viva e matrassada de la siá umanitat.

E tan fort e tan fonsala n'es que se ne ten de cridada, uèi encara entrò a... que non n'acabarà jamai