1-Pentanol
|
Nazewnictwo
|
|
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
|
pentan-1-ol
|
Inne nazwy i oznaczenia
|
alkohol amylowy, alkohol pentylowy, n-pentanol, alkohol n-pentylowy
|
|
Ogólne informacje
|
Wzór sumaryczny
|
C5H12O
|
Inne wzory
|
C5H11OH
|
Masa molowa
|
88,15 g/mol
|
Wygląd
|
bezbarwna ciecz[1] o charakterystycznym zapachu[2]
|
Identyfikacja
|
Numer CAS
|
71-41-0
|
PubChem
|
6276
|
InChI
|
InChI=1S/C5H12O/c1-2-3-4-5-6/h6H,2-5H2,1H3
|
InChIKey
|
AMQJEAYHLZJPGS-UHFFFAOYSA-N
|
|
Właściwości
|
|
Gęstość
|
0,8144 g/cm³ (20 °C)[3]; ciecz
|
|
Rozpuszczalność w wodzie
|
21,9 g/kg (25 °C)[5]
|
w innych rozpuszczalnikach
|
rozpuszczalny w acetonie i chloroformie, mieszalny w każdym stosunku z etanolem i eterem dietylowym[3]
|
|
Temperatura topnienia
|
(−77,58 ± 0,04) °C[3]
|
Temperatura wrzenia
|
(137,6 ± 0,4) °C[3]
|
Punkt krytyczny
|
314,8 °C[6]; 3,9 MPa[6]; 331 cm³/mol ≈ 0,266 g/cm³[6]
|
logP
|
1,51[4]
|
Współczynnik załamania
|
1,4101 (589 nm, 20 °C)[3]
|
Lepkość
|
3,62 mPa·s (25 °C)[7]
|
Napięcie powierzchniowe
|
25,01 mN/m (25 °C)[8]
|
Prężność pary
|
0,259 kPa (25 °C)[9]
|
|
|
Niebezpieczeństwa
|
Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
|
Na podstawie podanego źródła[11]
|
|
|
Zwroty H
|
H226, H315, H318, H332, H335
|
Zwroty P
|
P210, P233, P280, P303+P361+P353, P304+P340+P312, P305+P351+P338
|
|
Temperatura zapłonu
|
42,5 °C (zamknięty tygiel)[2]
|
Temperatura samozapłonu
|
320 °C[2]
|
Granice wybuchowości
|
1,3–10,5%[2]
|
|
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
|
|
1-Pentanol, pentan-1-ol, alkohol amylowy, C
5H
11OH – organiczny związek chemiczny z grupy alkanoli, jeden z izomerycznych pentanoli.
Występuje naturalnie w owocach wielu roślin, m.in. papryki rocznej, maliny właściwej[12], pomidora zwyczajnego czy szałwii muszkatołowej[13].
Powstaje wraz z innymi izomerami jako uboczny produkt fermentacji alkoholowej i znajduje się w niedogonie podestylacyjnym. Stosowany jest do otrzymywania estrów[14], jak również w wąskim zakresie wykorzystywany jest jako rozpuszczalnik, m.in. przy ekstrakcji soli uranu i niektórych frakcji smoły pogazowej. Służy również do otrzymywania plastyfikatorów i ksantogenianów(inne języki) (pochodnych kwasu ditiowęglowego(inne języki))[15].
- ↑ Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4 .
- ↑ a b c d 1-Pentanol, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 13590 [dostęp 2023-09-22] (niem. • ang.).
- ↑ a b c d e Haynes 2016 ↓, s. 3-438.
- ↑ Haynes 2016 ↓, s. 5-176.
- ↑ Haynes 2016 ↓, s. 5-160.
- ↑ a b c Haynes 2016 ↓, s. 6-78.
- ↑ Haynes 2016 ↓, s. 6-246.
- ↑ Haynes 2016 ↓, s. 6-193.
- ↑ Haynes 2016 ↓, s. 15-18.
- ↑ Haynes 2016 ↓, s. 9-65.
- ↑ 1-Pentanol [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, 20 marca 2023, numer katalogowy: 398268 [dostęp 2023-09-22] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ 1-Pentanol, [w:] Dr. Duke’s Phytochemical and Ethnobotanical Databases [online], U.S. Department of Agriculture [dostęp 2023-09-22] (ang.).
- ↑ n-Pentanol, [w:] Dr. Duke’s Phytochemical and Ethnobotanical Databases [online], U.S. Department of Agriculture [dostęp 2023-09-22] (ang.).
- ↑ amylowy alkohol, [w:] Encyklopedia techniki. Chemia, WładysławW. Gajewski (red.), wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1966, s. 26, OCLC 864218327 .
- ↑ DieterD. Stoye DieterD., Solvents, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, [cop. 2005], s. 53, DOI: 10.1002/14356007.a24_437 (ang.).
Błąd w przypisach: Istnieje znacznik <ref>
dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>
BŁĄD PRZYPISÓW