Achemenidzi

Imperium Perskie
𐎧𐏁𐏂
	600–330 p.n.e.
Ustrój polityczny	monarchia
Stolica	Babilon (główna stolica); Pasargady; Ekbatana; Suza; i Persepolis
Data powstania	600 p.n.e.
Data likwidacji	330 p.n.e.
Władca	Dariusz III
Powierzchnia	5 500 000 km² (500 p.n.e); 8 000 000 km² (480 p.n.e.)
Populacja (500 p.n.e.); • liczba ludności	; od 17 do 35 milionów
Waluta	darejek, sykl
Religia dominująca	Zaratusztrianizm (oficjalna); Religia babilońska; Religia starożytnego Egiptu; Wedyzm; Religia starożytnej Grecji; Judaizm
	; Imperium Achemenidów w czasie największego zasięgu terytorialnego za Dariusza I (522–486 p.n.e.)
brak współrzędnych
	Multimedia w Wikimedia Commons

Achemenidzi (staropers. 𐎧𐏁𐏂, pers. ‏هخامنشیان‎) – dynastia panująca w Persji w latach 550–330 p.n.e.

Nazwa dynastii wiąże się z imieniem legendarnego Achemenesa. Szczyt potęgi dynastii przypada na czasy Dariusza I Wielkiego i jego syna Kserksesa I. Za ich czasów Iran osiągnął największe rozmiary rozciągając się od Azji Mniejszej i Egiptu (jako XXVII dynastia) aż po Indie.

Achemenidzi zbudowali wielkie zespoły pałacowe w: Pasargadach, Persepolis, Suzie i Ekbatanie. Po śmierci Kserksesa I (465 p.n.e.) rozpoczął się powolny upadek dynastii.

Ostatnim władcą z tej dynastii był Dariusz III (336–330 p.n.e.), pokonany przez Aleksandra Macedońskiego.

W 1971 r. w ruinach Persepolis szach Iranu Mohammad Reza Pahlawi obchodził 2500 rocznicę założenia państwa perskiego (liczoną od momentu śmierci Cyrusa Wielkiego w 529 p.n.e.), co miało szczególnie podkreślić znaczenie dynastii Achemenidów w dziejach Iranu.

↑ ^a ^b Turchin, Peter; Adams, Jonathan M.; Hall, Thomas D (December 2006). „East-West Orientation of Historical Empires”. Journal of World-systems Research. 12 (2): 223. ISSN 1076-156X. Retrieved 12 September 2016.
↑ ^a ^b Taagepera, Rein (1979). „Size and Duration of Empires: Growth-Decline Curves, 600 B.C. to 600 A.D”. Social Science History. 3 (3/4): 121. doi:10.2307/1170959. JSTOR 1170959.
↑ Brzezinski, Zbigniew (2012). Strategic vision: America and the crisis of globalpower. New York: Basic Books. ISBN 978-0465029556. OCLC 787847809.
↑ The Dynamics of Ancient Empires: State Power from Assyria to Byzantium, IanI. Morris, WalterW. Scheidel, Oxford: Oxford University Press, 2009, s. 77, ISBN 978-0-19-975834-0, OCLC 308630032 .

[jeden-1] Turchin, Peter; Adams, Jonathan M.; Hall, Thomas D (December 2006). „East-West Orientation of Historical Empires”. Journal of World-systems Research. 12 (2): 223. ISSN 1076-156X. Retrieved 12 September 2016.

[dwa-2] Taagepera, Rein (1979). „Size and Duration of Empires: Growth-Decline Curves, 600 B.C. to 600 A.D”. Social Science History. 3 (3/4): 121. doi:10.2307/1170959. JSTOR 1170959.

[3] Brzezinski, Zbigniew (2012). Strategic vision: America and the crisis of globalpower. New York: Basic Books. ISBN 978-0465029556. OCLC 787847809.

[4] The Dynamics of Ancient Empires: State Power from Assyria to Byzantium, IanI. Morris, WalterW. Scheidel, Oxford: Oxford University Press, 2009, s. 77, ISBN 978-0-19-975834-0, OCLC 308630032 .

[1]

[2]

[3]

[4]