Ali ibn Abi Talib

Ali ibn Abi Talib
‏عَلِيُّ بْنُ أَﺑِﻲ طَالِبٍ‎
	; Imię kalifa Alego w kaligrafii arabskiej
	Kalif
Okres	od 24 czerwca 656 (25 zu al-hidżdża 35); do styczeń 661 (ramadan 40 A.H..)
Poprzednik	Usman ibn Affan
Następca	Mu’awija I
	Imam
Następca	Hasan ibn Ali
	Dane biograficzne
Dynastia	Ahl al-Bajt
Data urodzenia	ok. 600 (22 P.H.)
Data i miejsce śmierci	styczeń 661 (ramadan 40 A.H.) ; Wielki meczet w Kufie
Przyczyna śmierci	zabójstwo z rąk charydżyty Ibn Muldżama
Miejsce spoczynku	Meczet Imama Alego w Nadżafie w Iraku
Ojciec	Abu Talib ibn Abd al-Muttalib
Matka	Fatima bint Asad
Żona	Fatima,; osiem innych żon
Dzieci	Hasan ibn Ali,; Husajn ibn Ali,; Muhammad ibn al-Hanafijja,; jedenaścioro innych synów i dziewiętnaście córek
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Ali ibn Abi Talib (arab. ‏عَلِيُّ بْنُ أَﺑِﻲ طَالِبٍ‎, ur. ok. roku 600/22. P.H., według tradycji 13. radżaba w Mekce, zm. w styczniu 661/ramadanie 40. A.H. w Al-Kufie) – brat stryjeczny, przybrany syn, a następnie zięć Mahometa^[2], mąż Fatimy, pierwszy imam szyitów, ostatni z czterech kalifów prawowiernych (656–661/35-40. A.H.).

Przez wielu muzułmanów, a w szczególności szyitów, Ali jest uważany za najważniejszą po Mahomecie postać wczesnego okresu islamu, chociaż w tym kontekście sunnici wymieniają też czasem Umara lub Abu Bakra. Kontrowersje wokół dziedzicznego prawa Alego do przewodnictwa nad muzułmańską ummą doprowadziły do jej trwałego podziału na charydżytów, szyitów i sunnitów. Wokół jego postaci wytworzyła się z czasem ogromna ilość różnorakich tradycji i teologicznych interpretacji, które obdarzają go często cechami mesjanistycznymi, półboskimi lub wręcz uznają za Boga. Stanowił on i stanowi punkt odniesienia dla określenia swojej tożsamości przez wiele milionów ludzi.

↑ Według I. K. Poonowala Ali zmarł 19 (lub 21) ramadana 40 A.H./27 stycznia 661 roku (I. K. Poonawala, E. Kohlberg: ʿALĪ B. ABĪ ṬĀLEB. Encyclopaedia Iranica. [dostęp 2021-01-27]. (ang.).). Według Janusza Daneckiego miało to miejsce 21 ramadana 40 A.H./25 stycznia 661 roku (Janusz Danecki Podstawowe wiadomości o islamie. Tom I, Wydawnictwo Akademickie „Dialog”, Warszawa 1998, s. 274). Według Janusza Hauzińskiego było to 17 ramadana 40 A.H./24 stycznia 661 roku (Jerzy Hauziński: Burzliwe dzieje Kalifatu Bagdadzkiego. Warszawa: Kraków : Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 20. ISBN 83-01-10988-2.). Z powodu tych sprzeczności, wynikających zarówno z różnic w pierwotnych źródłach jak i prawdopodobnie problemów z przeliczeniem dat kalendarza muzułmańskiego na kalendarz gregoriański w niniejszym artykule zdecydowano się jako datę śmierci Alego podać jedynie miesiąc i rok
↑ Ali Ibn Abi Talib, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-07-30] .

[1] Według I. K. Poonowala Ali zmarł 19 (lub 21) ramadana 40 A.H./27 stycznia 661 roku (I. K. Poonawala, E. Kohlberg: ʿALĪ B. ABĪ ṬĀLEB. Encyclopaedia Iranica. [dostęp 2021-01-27]. (ang.).). Według Janusza Daneckiego miało to miejsce 21 ramadana 40 A.H./25 stycznia 661 roku (Janusz Danecki Podstawowe wiadomości o islamie. Tom I, Wydawnictwo Akademickie „Dialog”, Warszawa 1998, s. 274). Według Janusza Hauzińskiego było to 17 ramadana 40 A.H./24 stycznia 661 roku (Jerzy Hauziński: Burzliwe dzieje Kalifatu Bagdadzkiego. Warszawa: Kraków : Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 20. ISBN 83-01-10988-2.). Z powodu tych sprzeczności, wynikających zarówno z różnic w pierwotnych źródłach jak i prawdopodobnie problemów z przeliczeniem dat kalendarza muzułmańskiego na kalendarz gregoriański w niniejszym artykule zdecydowano się jako datę śmierci Alego podać jedynie miesiąc i rok

[2] Ali Ibn Abi Talib, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-07-30] .

[1]

[2]