Commonwealth realm

Commonwealth realm (wym. [ˈkɒmənˌwɛlθ rɛlm]; królestwo wspólnotowe^[1]) – każde z 15 suwerennych państw, które uznają brytyjskiego monarchę za własną głowę państwa, będących jednocześnie członkami Wspólnoty Narodów^[2][3][4]. Związek, w jakim znajdują się te państwa, ma charakter unii personalnej^[5].

Termin ten odnosi się również do samej Wielkiej Brytanii^[2][3]. Wszystkie pozostałe państwa były dawniej częścią brytyjskiego imperium kolonialnego. Status Commonwealth realm posiadało dawniej 19 innych państw, które uzyskały niepodległość od Wielkiej Brytanii, jednak w późniejszym czasie przyjęły ustrój republikański^[3] (w wielu przypadkach nastąpiło to w ciągu kilku lat od niepodległości^[6]).

W każdym z tych krajów, z wyjątkiem Wielkiej Brytanii, reprezentantem monarchy jest gubernator generalny, który wypełnia w jego imieniu obowiązki konstytucyjne i ceremonialne. Gubernatorzy mianowani są przez monarchę za sugestią premiera danego państwa, a w niektórych przypadkach także organów władzy ustawodawczej^[3].

Termin Commonwealth realm upowszechnił się wkrótce po zakończeniu II wojny światowej, wypierając pojęcie „dominium”, którym określano terytoria o dużym stopniu autonomii, niemniej jednak podporządkowane Wielkiej Brytanii^[7][6].