Deficyt masy (niedobór masy, defekt masy) – różnica między sumą mas poszczególnych składników układu fizycznego a masą tego układu[1]. Najczęściej jest używana w odniesieniu do różnicy między sumą mas nukleonów wchodzących w skład jądra atomowego a masą jądra. Iloczyn niedoboru masy i kwadratu prędkości światła w próżni jest równy energii wiązania jądra,
gdzie:
gdzie:
- – nuklid zawierający neutronów i protonów
- = 1,00727 – masa protonu w jednostkach masy atomowej,
- = 1,00866 – masa neutronu,
- – masa jądra nuklidu,
- = 3·108 m/s – prędkość światła w próżni.
- 1 kilogram masy to równoważność energii = 9·1016 J,
- 1 gram masy to równoważność energii 9·1013 J,
- jednostce masy atomowej (1 u = 1,66053873(13)·10−27 kg) odpowiada energia 931 MeV.