Cesarz rzymski | |
Okres | |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Data urodzenia | |
Data śmierci | |
Moneta | |
Aureus Diadumeniana jako cezara z jego wyobrażeniem i inskrypcją PRINC(eps) IVVENTVTIS na rewersie |
Diadumenian, Marcus Opellius Antoninus Diadumenianus (ur. 14 września 208[1], zm. czerwiec 218[2]) – syn rzymskiego cesarza Makryna, współrządzący z nim od maja do czerwca 218.
Jako zaledwie dziewięcioletni chłopiec obwołany został przez wojska cezarem w Zeugmie w maju 217[3]. Senat zaakceptował tę decyzję i nadał mu tytuł patrycjusza oraz przywódcy młodzieży (princeps iuventutis)[4]. Ojciec dodał mu nazwisko Antoninus w nawiązaniu do wielkich cesarzy z dynastii Antoninów i zamordowanego Antonina Karakalli, który był ulubieńcem wojska oraz naśladował podobną praktykę Septymiusza Sewera wobec jego synów[5][6]. W maju 218 Makrynus uczynił Diadumeniana współwładcą nadając mu tytuł augusta. Było to okazją do pozyskania lojalności żołnierzy, którzy otrzymali dary (donativa) w wysokości 5000 drachm; zapewnienie jej było istotne wobec pojawienia się uzurpatora Heliogabala[7][8].
Po klęsce poniesionej przez Makrynusa pod Antiochią w bitwie ze zbuntowanymi zwolennikami Heliogabala, do której doszło 8 czerwca 218, Diadumenian został wysłany przez ojca w asyście Marka Aureliusza Epagatusa do króla Partów Artabanusa IV[9]. Podczas ucieczki z Antiochii został pojmany przez centuriona Klaudiusza Polliona w Zeugmie przed przekroczeniem granicy i w czerwcu 218 poniósł śmierć[2][7].
W Historia Augusta Eliusz Lampridiusz poświęcił mu osobną biografię (Diadumenus Antoninus), choć o niskiej wartości jako źródło, gdyż wzbogaconą zmyślonymi dodatkami[10]. Kasjusz Dion parokrotnie wspomina o nim tylko ubocznie w opisie rządów Makryna (Historia rzymska LXXIX, 17-40).