Equites singulares Augusti – osobista kawaleria cesarza, formacja została powołana przez Trajana pod koniec I w. n.e, wraz z Germani Corporis Custodes, powołaną przez Augusta, stanowiła gwardię przyboczną cesarza Rzymu, podstawowym zadaniem Equites singulares Augusti była ochrona cesarza, gdy opuszczał Rzym[1].
Equites singulares Augusti dowodził tribunus militum. Początkowo składała się z 720 jeźdźców. Liczba ta wzrosła do około 1000 za Hadriana (117-38 r.), a za czasów Septymiusza Sewera (197-211) została powiększona do 2000 jeźdźców[2]. Equites singulares Augusti jak i Germani Corporis Custodes były to oddziały rekrutowane z ludności germańskiej, głównie z Batawów i Ubiów[3]. Była to formacja o charakterze prywatnym. Zarówno Equites singulares Augusti jak i Germani Corporis Custodes nie mieli statusu żołnierzy a niewolników cesarza[4]. Oktawian August a za nim kolejni cesarze swą osobistą ochronę rekrutowali spośród Batawów i Ubiów, aby utrudnić wciągniecie ich w spisek przeciw cesarzowi (cesarze dbali o to aby wyłącznie dowodzący Equites singulares Augusti znał łacinę)[3]. Ten stan rzeczy wywoływał niezadowolenie w senacie, również Tacyt i Kasjusz Dion uważali, że nie godzi się aby o bezpieczeństwo cesarza dbali niewolnicy, a utrzymywanie prywatnej armii przez cesarza jest wbrew tradycji[5], zaś Swetoniusz wypowiadał się mniej krytycznie o tej formacji[6].
Koszary Equites singulares Augusti (Castra singularium equitum Nova) znajdowały się w miejscu gdzie dzisiaj stoi bazylika św. Jana na Lateranie[7].
Na Kolumnie Trajana (113 r.), Equites singulares Augusti są przedstawieni z symbolem podwójnej błyskawicy[8].
Wydaje się, że po kilku kampaniach, oddziały singulares pozostawały na prowincji, w celu stworzenia podstaw nowych alae, wiadomo, że jeden oddział Equites singulares Augusti stacjonował w Recji w połowie II wieku[9].
W 312 r, po pokonaniu cesarza Maksencjusza w bitwie przy moście Mulwijskim, Equites singulares Augusti została rozwiązana wraz z pretorianami, przez cesarza Konstantyna I[10].
Historycy nie są zgodni jakie przyczyny legły u podstaw rozwiązania Equites singulares Augusti. Najczęściej dopuszcza się dwie możliwości: być może już Dioklecjan powołał formację która zastępowała Equites singulares Augusti czyli scholae, lub scholae mogła być powołana dopiero przez Konstantyna, ale jako bezpośredni następca equites singulares[11].