Greta Garbo

Greta Garbo
	; Greta Garbo (1928)
Imię i nazwisko	Greta Lovisa Gustafsson
Data i miejsce urodzenia	18 września 1905 ; Sztokholm
Data i miejsce śmierci	15 kwietnia 1990 ; Nowy Jork
Zawód	aktorka
Lata aktywności	1920–1941
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach
	Strona internetowa

Greta Garbo, KNO (wym. ang. [ˈ g r i t ə ˈ g ɑ r b o ʊ], wym. szw. [ˈ ɡ r êː t a ˈ ɡ ǎ r ː b ʊ], właśc. Greta Lovisa Gustafsson; ur. 18 września 1905 w Sztokholmie, zm. 15 kwietnia 1990 w Nowym Jorku) – szwedzko-amerykańska aktorka filmowa i teatralna, uznawana za jedną z największych i najwybitniejszych gwiazd filmowych w historii kinematografii, a także jedną z legend i ikon „Złotej Ery Hollywood”. Symbol seksu lat 20. i 30. XX wieku.

Na dużym ekranie debiutowała jako statystka w szwedzkich niemych produkcjach En lyckoriddare (1921) i Kärlekens ögon (1922). Karierę rozpoczęła od udziału w melodramacie Gdy zmysły grają (1924), dzięki któremu zyskała status wschodzącej gwiazdy. Jej kreacja zwróciła uwagę Louisa B. Mayera, szefa wytwórni Metro-Goldwyn-Mayer, który rok później sprowadził aktorkę do Hollywood. Za oceanem debiutowała w dramacie Słowik hiszpański (1926). Trzeci film – w którym wystąpiła – melodramat Symfonia zmysłów (1926), uczynił z niej międzynarodową gwiazdę. Na przełomie lat 20. i 30. XX wieku była jedną z najbardziej dochodowych aktorek studia MGM. Jej pierwszym filmem dźwiękowym był dramat Anna Christie (1930). W tym samym roku wystąpiła w Romansie. Zdobywszy szerszy rozgłos oraz status międzynarodowej gwiazdy, coraz aktywniej selekcjonowała wybór kreacji filmowych, a udział w takich produkcjach, jak Mata Hari (1931), Ludzie w hotelu (1932), Królowa Krystyna (1933), Anna Karenina (1935), Dama kameliowa (1936) i Ninoczka (1939), pozwolił na ugruntowanie jej pozycji. Po występie w komedii romantycznej Dwulicowa kobieta (1941) zakończyła karierę w przemyśle filmowym i wycofała się z życia publicznego. Mimo otrzymywania na przestrzeni lat kolejnych ofert ról, nie powróciła na duży ekran.

W trakcie swojej 21-letniej kariery była trzykrotnie nominowana do nagrody Akademii Filmowej w kategorii dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej. W latach 30. należała do grona najlepiej opłacanych aktorek na świecie. W 1951 przyjęła obywatelstwo amerykańskie, a cztery lata później została uhonorowana Oscarem za całokształt twórczości. Otrzymała szwedzki Order Gwiazdy Polarnej w klasie Komandora (KNO).

Do innych ważnych produkcji w dorobku Garbo zalicza się takie tytuły jak Kusicielka (1926) i Władczyni miłości (1928). Wystąpiła w 29 filmach fabularnych. W 1999 American Film Institute (AFI) umieścił jej nazwisko na 5. miejscu w rankingu „największych aktorek wszech czasów” (The 50 Greatest American Screen Legends).