Hypopygium

Hypopygium (l. mn. hypopygia) – końcowa część odwłoka niektórych owadów. Termin stosowany zwłaszcza u muchówek i błonkoskrzydłych.

Zasadniczo jako hypopygium określa się ostatni widoczny brzuszny skleryt odwłoka^[1][2]. Zwykle jest to dziewiąty sternit^[3], ale może też obejmować przyległe struktury^[2], np. sternity od siódmego do dziewiątego^[3]. Tak rozumiane hypopygium osłania od spodu otwór kopulacyjny samicy i może być określane jako płytka genitalna^[3].

Często znaczenie hypopygium rozszerza się na całe genitalia czy terminalia^[2]. Np. u samców muchówek określa się tak niekiedy cały powiększony, tylny fragment odwłoka^[4], choć inna definicja zawęża jego znaczenie do dziewiątego segmentu^[5].