Jamim Noraim

Jamim Noraim
ימים נוראים

Żydzi modlący się w synagodze podczas święta Jom Kippur kończącego Jamim Noraim (Maurycy Gottlieb, 1878).
Dzień	1–10 dzień tiszri
Typ święta	pokutne
Religie	judaizm
Inne nazwy	Groźne Dni, Straszne Dni, Dziesięć Dni Pokuty (Skruchy), Dni Pokuty, Pokutne Dni

Jamim Noraim^[1] (hebr. ‏ימים נוראים‎^[2], jid. ‏ימים־נוראָים‎ Jomim-Neroim / Jomim-Nojroim) – w judaizmie, dziesięć dni w początku nowego roku (według kalendarza żydowskiego^[3]), od Rosz ha-Szana do Jom Kipur. Przeznaczone są one na modlitwę, żal za popełnione grzechy, pokutę i oczyszczenie^[1][2].

W tradycji polskiej nazywa się je Groźnymi Dniami lub Strasznymi Dniami (tłumaczenie nazwy hebrajskiej Jamim Noraim), używa się także określeń Dziesięć Dni Pokuty (Skruchy) (hebr. Aseret Jeme(j) T(e)szuwa, jid. ‏עשֹרת־ימי־תּשובֿה‎ Aseres-Jemej-Tszuwe / Aseres-Jimej-Tszuwe) bądź krócej Dni Pokuty, Pokutne Dni^[1].

Okres ten wypada we wrześniu lub październiku^[4]. Według tradycji żydowskiej, w pierwszym dniu nowego roku (Rosz ha-Szana) w niebie otwierane są trzy księgi: pierwsza – „Księga Życia” [Żyjących] (Sefer ha-Chajim), w której zapisywane są osoby czyniące dobro; druga – „Księga Śmierci”, w której spisywani są niepoprawni grzesznicy; oraz trzecia – dla osób, których nie można jednoznacznie ocenić. Księgi mają pozostawać otwarte do Jom Kippur, kiedy zapada werdykt. Postępowanie wiernego w czasie tych dni może mieć wpływ na końcowy osąd^[1], a w szczególności trzy jego działania: teszuwa (skrucha), tefila (modlitwa) i cedaka (dobry uczynek – zazwyczaj jałmużna)^[2]. Jest to więc czas pokuty, skruchy i rytualnego oczyszczenia^[1]. Dekret Boga ma wyznaczać, kto w rozpoczynającym się roku będzie miał dobre życie, a kto złe oraz kto będzie żył, a kto umrze. Świętu Rosz ha-Szana i „Strasznym Dniom” towarzyszą życzenia przekazywane sobie przez wyznawców: „Obyście byli zapisani (w Księdze Życia) i opieczętowani na dobry rok”^[2].

W okresie Jamim Noraim śpiewana jest modlitwa Awinu Malkenu. Od czasów gaonów do codziennej modlitwy szmone esre wierni dołączają wówczas także Zochrenu le-chajim i Be-Sefer Chajim, które zawierają błagania o zapisanie w Księdze Życia^[1].

Podczas Jamim Noraim praca jest dozwolona w dni powszednie, czyli z wyłączeniem szabatu^[2]. Szabat przypadający podczas „Strasznych Dni” nosi nazwę Szabat Szuwa („Szabat Powrotu”)^[1][2].