Back كويافيا Arabic Куявія BE Куявия Bulgarian Kujavsko Czech Kùjawë CSB Kujavia Danish Kujawien German Kujawska DSB Κουγιαβία Greek Kuyavia English
| |||
| Państwa | |||
|---|---|---|---|
| Stolica | |||
| Ważniejsze miejscowości |
Bydgoszcz, Inowrocław, Solec Kujawski, Brześć Kujawski, Przedecz | ||
| Powierzchnia |
Około 4500 km²[1] | ||
Położenie na mapie administracyjnej Polski
| |||
| 52°42′00″N 18°33′00″E/52,700000 18,550000 | |||
Kujawy (łac. Cuiavia, niem. Kujawien) – region historyczno-etnograficzny położony w północno-środkowej Polsce, w dorzeczu środkowej Wisły i górnej Noteci. Główną grupą etnograficzną regionu są Kujawiacy.
Duże połacie centralnych Kujaw zajmują czarne ziemie – jedne z najurodzajniejszych gleb w Polsce. Do bogactw naturalnych należy także sól kamienna, wydobywana w okolicach Inowrocławia i sól warzona z solanki z odwiertów w Ciechocinku.
Historyczną stolicą Kujaw jest Włocławek[2][3][4]. Zwyczajowo pod względem etnograficznym rozdziela się region na Kujawy Wschodnie ze stolicą we Włocławku i Kujawy Zachodnie ze stolicą w Inowrocławiu[5]. Niekiedy wyróżniane są także Kujawy Północne na terenach dawnego księstwa bydgosko-wyszogrodzkiego ze stolicą w Bydgoszczy[6][7], która od XVII wieku pozostaje największym ośrodkiem gospodarczym i demograficznym całych Kujaw.
Niektórzy ludoznawcy – m.in. Oskar Kolberg i Zygmunt Gloger – ze względu na wspólną historię i etnografię ziemi chełmińskiej i dobrzyńskiej, skłonni byli uznać oba te regiony za część regionu kujawskiego[8][9][10]. Podobne godło i wspólna historia w XIII w. łączy także Kujawy z ziemią sieradzką i łęczycką.
- ↑ Geografia regionu (Kujawy) [online], Dialektologia Polska [dostęp 2023-04-11] (pol.).
- ↑ Józef Lachowski (red.), Monografia Wielkiego Pomorza i Gdyni, Toruń – Lwów 1939, s. 7, 154, 176.
- ↑ Michał Morawski, Monografia Włocławka, 1933, s. 94, 364, 368.
- ↑ Stanisław Jankowski (red.), Przewodnik Ilustrowany po Włocławku, 1922, s. 43.
- ↑ Ryszard Kukier, Regionalizacja etnograficzna Kujaw, „Prace komisji historii BTN”, Łódź: PWN, 1963.
- ↑ Ryszard Kukier, Ludowe obrzędy i zwyczaje weselne na Kujawach, 1975, s. 228.
- ↑ Kazimierz Nitsch, Dialekty polskie Prus Zachodnich, 1905.
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie:0BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie:1BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Zygmunt Gloger, Geografia historyczna ziem dawnej Polski, Kraków 1903, s. 21–22.