Back Mauna Kea AF ማውና ኬያ AM مونا كيا Arabic جبل مونا كيا ARZ Mauna Kea AST Mauna Kea AZ Mauna Kéa BAN Mauna Kea BCL Мауна-Кеа BE Мауна Кеа Bulgarian
 Mauna Kea, widok z Kohala (2005) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Stan | |
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
4205[1] m n.p.m. |
| Wybitność |
4205 m |
| Pierwsze wejście |
1823 |
| Dane wulkanu | |
| Rok erupcji |
2460 p.n.e.[1] |
| Typ wulkanu | |
| Aktywność | |
Położenie na mapie Hawajów  | |
Położenie na mapie Oceanu Spokojnego  | |
 19°49′15″N 155°28′06″W/19,820833 -155,468333
| |
Mauna Kea (w języku hawajskim ‘biała góra’) – najwyższy wulkan archipelagu Hawajów, na wyspie Hawaiʻi, jeden z największych wulkanów na Ziemi. Szczyt wznosi się na wysokość 4205 m powyżej poziomu morza, 10 203 m od podstawy na dnie Oceanu Spokojnego, co jest największą wysokością względną na Ziemi, od podstawy do wierzchołka.
Mauna Kea zaczęła wyrastać z dna morskiego ok. 800 tysięcy lat temu. W ciągu ostatnich 10 tysięcy lat było kilka erupcji, ostatnia nastąpiła ok. 4500 lat temu[2]. Szczytowe partie wulkanu, zbudowane ze skał bazaltowych i andezytowych, przez 9–10 miesięcy w roku pokryte są śniegiem[3].
Doskonała przejrzystość powietrza i ciemne niebo sprawiają, że wierzchołek jest dogodnym miejscem do urządzenia obserwatoriów astronomicznych; jest ich pięć z 13 teleskopami. Są one użytkowane przez astronomów z wielu krajów. Pozwalają na obserwacje i badania promieniowania podczerwonego i mikrofal oraz na uzyskiwanie ostrych obrazów ciał niebieskich.
- ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwievolcanoBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwiehvoBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Inne Hawaje, „Poznaj Świat”, XXXI, nr 364, kwiecień 1983, s. 29.