Metaldehyd

Metaldehyd (tetramer)

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) 2,4,6,8-tetrametylo-1,3,5,7-tetraoksokan
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C8H16O4
Masa molowa	176,21 g/mol
Wygląd	bezbarwne, krystaliczne ciało stałe
Identyfikacja
Numer CAS	108-62-3 (lub 9002-91-9)
PubChem	61021
SMILES CC1OC(C)OC(C)OC(C)O1
InChI InChI=1S/C8H16O4/c1-5-9-6(2)11-8(4)12-7(3)10-5/h5-8H,1-4H3 InChIKey GKKDCARASOJPNG-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Gęstość 1,27 g/cm³; ciało stałe Rozpuszczalność w wodzie nierozpuszczalny Temperatura topnienia 246 °C (zamknięta kapilara; w układzie otwartym sublimuje w 115 °C rozkładając się)[1]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie podanego źródła Łatwopalny (F) Szkodliwy (Xn) Zwroty R R10, R22 Zwroty S S13, S23, S46 Numer RTECS AB3042000
Podobne związki
Podobne związki	paraldehyd
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Metaldehyd, (CH₃CHO)₄ – organiczny związek chemiczny, cykliczny tetramer aldehydu octowego o strukturze acetalu^[1] (nazwa ta określać może też mieszaninę cyklicznych oligomerów acetaldehydu, (CH₃CHO)_n o n = 4–6)^[2].

Otrzymywany jest jako produkt towarzyszący (w ilości 8–20%) trimerycznemu paraldehydowi podczas niskotemperaturowej (0–20 °C) polimeryzacji aldehydu octowego w obecności bromowodoru i CaBr₂ lub innych bromków berylowców. Podgrzany powyżej 80 °C depolimeryzuje; powolna depolimeryzacja następuje także w środowisku kwaśnym^[1].

Stanowi bezbarwne, krystaliczne ciało stałe. Bardzo słabo rozpuszcza się w wodzie (0,2 g/l)^[3], rozpuszcza się w benzenie i chloroformie, słabo w etanolu i eterze^[2].

Jest używany m.in. jako moluskocyd (środek ślimakobójczy) oraz paliwo turystyczne^[1].

Po spożyciu podrażnia błony śluzowe przewodu pokarmowego, co powoduje wymioty. W większych ilościach powoduje silne konwulsje, które mogą trwać przez kilka dni. Znane są przypadki zatruć śmiertelnych po spożyciu kilku gramów metaldehydu^[1].

19 grudnia 2018 rząd Wielkiej Brytanii zakazał sprzedaży metaldehydu jako moluskocydu do użycia w otwartym terenie od końca czerwca 2019 i jego użycia w otwartym terenie od wiosny 2020^[4].