Monticellity – grupa minerałów z gromady krzemianów wyspowych Ca, Mg, Fe i Mn. Ogniwami tego szeregu są:
Minerały te krystalizują podobnie jak oliwiny. Zwykle pojawiają się w ziarnach nieforemnych o ledwo dostrzegalnej łupliwości. Znaczenie skałotwórcze mają tylko ogniwa magnezowe i żelazowe tego szeregu. Glaukochroit jest bardzo rzadkim minerałem, i zwykle występuje jako podstawienia w sieci pozostałych ogniw.
Minerał | Barwa | Łupliwość | Twardość | Gęstość |
---|---|---|---|---|
Monticellit | Bezbarwny lub szarawy | Słaba | 5,0 – 5,5 | 3,27 g/cm3 |
Kirschsteinit | Zielony | Słaba | 5,0 – 5,5 | 3,43 g/cm3 |
Glaukochroit | Zielony | Słaba | 6,0 | 3,48 g/cm3 |
Minerał | nγ | nβ | nα | Charakter optyczny | 2V | Δ |
---|---|---|---|---|---|---|
Monticellit | 1,653 | 1,646 | 1,639 | - | około 80° | 0,014 |
Kirschsteinit | 1,728 | 1,720 | 1,639 | - | 51° | 0,039 |
Glaukochroit | 1,736 | 1,723 | 1,689 | - | 61° | 0,051 |
Monticellit teoretycznie może zawierać 38,39% SiO2, 25,77% MgO, 35,84% CaO oraz domieszki FeO do 7,6%. Zdarzają się także niewielkie podstawienia MnO. Minerał ten występuje w termicznie zmienionych skałach węglanowych i skarnach oraz skrajnie niedosyconych krzemionką skałach magmowych jak melilityty i nefelinity zasobne w CaO. Może powstawać także w wyniku metamorfizmu progresywnego z forsterytu i diopsydu zgodnie z reakcją:
CaMg[Si2O6] (diopsyd) + Mg2[SiO4] (forsteryt) + 2(CaCO3) (kalcyt) → 3(CaMg[SiO4]) (monticellit) + 2(CO2) (dwutlenek węgla)
Minerały te znane są z Magnet Cove (Arkansas, USA), Monte Somma (Włochy). Kirschsteinit stwierdzono w lawie melilitowo-nefelinowej Mount Shaheru (Zair), a najsłabiej rozpowszechniony glaukochroit poznano w złożu Franklin (New Jersey, USA). Są także składnikami żużli hutnicznych.