Parki narodowe na Ukrainie

Rozmieszczenie parków narodowych na mapie Ukrainy

Parki narodowe na Ukrainie – jedna z form ochrony przyrody w tym kraju.

Parki narodowe na Ukrainie (ukr. національні природні парки України, nacionalni pryrodni parky Ukrajiny) zaczęły powstawać w czasach radzieckich, choć pierwsze plany powołania parku na terenie Czarnohory pochodzą sprzed I wojny światowej. Tereny proponowanego parku objęto w II Rzeczypospolitej ochroną rezerwatową, jednak realizacji zamiarów przeszkodziła II wojna światowa. W Związku Radzieckim do lat 70. nie tworzono parków narodowych, choć istniały inne formy mające źródło w pracy carskich przyrodników (zakazniki i zapowiedniki)^{[potrzebny przypis]}. Najstarszy na Ukrainie jest Karpacki Park Narodowy powołany w 1980 roku obejmujący Czarnohorę i Gorgany^[1]. Na terenie Ukraińskiej SRR powołano jeszcze dwa kolejne parki – Szacki na Wołyniu^[2] i Synewyr na Zakarpaciu^[3]. W kolejnych latach tempo powoływania nowych parków rosło, a w latach 2009–2010 powołano aż 27 parków. Jeden z nich – Doniecki Park Narodowy^[4] – wkrótce zniesiono na mocy orzeczenia sądu administracyjnego)^[5][6].

Na początku 2022 roku utworzono 54., 55. i 56. park narodowy („Chołodnyj Jar”, Kujalnyćkyj i „Puszcza Radziwiła”)^[7][8][9], poszerzając także granice parku „Meotyda”^[10]. Tym samym łączna powierzchnia parków wzrosła do 14 313,16 km², to jest 2,4% powierzchni kraju.

Parkami opiekuje się Fundusz Rezerwatów Przyrody Ukrainy (ukr. Природно-заповідний фонд України, Pryrodno-zapowidnyj fond Ukrajiny), pod którego opieką znajdują się też rezerwaty biosfery, rezerwaty przyrody (zapowiedniki i zakazniki), regionalne parki krajobrazowe, pomniki przyrody, ogrody botaniczne, parki dendrologiczne, ogrody zoologiczne i zabytkowe parki^[11].