Prymitywizm (muzyka)

Prymitywizm – styl muzyczny, bazujący na prostocie formy i struktury materiału muzycznego, typowej dla folkloru i sztuki ludów pierwotnych^[1].

W muzyce poważnej prymitywizm pojawił się w modernizmie, jako alternatywa dla zbyt wyrafinowanych kompozycji impresjonistów (głównie Debussy’ego i Ravela). Wykorzystywano proste melodie o charakterze ludowym, zbudowane wokół centralnego dźwięku na podłożu masywnych bloków harmonicznych poruszających się równolegle z mocnym efektem perkusyjnym. Ulubionym środkiem wyrazu było niemal obsesyjnie powtarzane ostinato oraz masywna orkiestracja z surowym brzmieniem. Inspirację czerpano z muzyki afrykańskiej, folkloru południowo-wschodniej Europy, azjatyckiej części Rosji i Bliskiego Wschodu^[1][2].

Kompozytorami stosującymi prymitywizm byli Igor Strawinski (Święto wiosny)^[1][3], Béla Bartók (Allegro barbaro(inne języki))^[1][4][5], Antonín Dvořák (Kwartet amerykański^[a])^[6]. Elementy prymitywizmu można znaleźć także u takich kompozytorów, jak George Enescu^[7], Jean Sibelius^[8], Carl Orff^[9], Iannis Xenakis^[10] i in.

Do prymitywizmu czasem zalicza się ambient i podobne mu nurty, gdzie linia melodyczna jest słabo rozbudowana; przedstawicielem jest m.in. Steve Roach.