Ralph Waldo Emerson

Ralph Waldo Emerson

Data i miejsce urodzenia	25 maja 1803 Boston
Data i miejsce śmierci	27 kwietnia 1882 Concord
Narodowość	amerykańska
Dziedzina sztuki	poezja, esej, filozofia
Epoka	Romantyzm, Transcendentalizm, Idealizm
Ważne dzieła
Nature Amerykański uczony Przedstawiciele ludzkości
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Ralph Waldo Emerson (ur. 25 maja 1803, zm. 27 kwietnia 1882) – amerykański poeta i eseista, słynny ze swojego talentu oratorskiego; jeden z najbardziej wpływowych myślicieli i pisarzy XIX wieku, przeciwnik niewolnictwa, zwolennik demokratycznego egalitaryzmu; uważany za filozofa idealizmu, który twórczo kontynuował idealistyczne wizje stosunku między człowiekiem a Absolutem Platona, św. Augustyna i George’a Berkeleya. Autor mowy Uczony amerykański nazywanej „intelektualną deklaracją niepodległości” (Intellectual Declaration of Independence). Od 1836 związany z bostońskim Klubem Transcendentalistów. Przedstawiciel romantyzmu w poezji amerykańskiej.

Tradycyjnie nazywany^{[przez kogo?]} mędrcem z Concord^[1], a przez Adama Mickiewicza określany mianem Sokratesa amerykańskiego^[2]. Pod względem wpływu i głoszonych postulatów porównywany często do Fryderyka Nietzschego^[1] (wcześniej od niemieckiego filozofa wprowadził pojęcie „śmierci Boga”^[3]); twórca tzw. filozofii życia oraz główny inspirator późniejszych kierunków filozoficznych takich jak pragmatyzm Williama Jamesa, intuicjonizm Henriego Bergsona czy XX-wieczny egzystencjalizm. Jego wpływ stał się widoczny również w poezji amerykańskiej tak znaczących autorów jak Walt Whitman czy Allen Ginsberg.

Ralph Waldo Emerson nie stworzył spójnego systemu filozoficznego. Również dyskurs jego mów i pism był (w duchu rewolucyjnych poglądów myśliciela) próbą zerwania z tradycją i odkrycia nowego środka wyrazu. Richard Rorty napisał o dziełach Emersona, że nie są one „ani historią intelektualną, ani filozofią moralną, ani epistemologią, ani społecznym proroctwem, lecz wszystkim tym zmieszanym w nowy gatunek”^[4].