Stephen Hawking

Stephen Hawking

Stephen Hawking w NASA
Państwo działania	Wielka Brytania
Data i miejsce urodzenia	8 stycznia 1942 Oksford
Data i miejsce śmierci	14 marca 2018 Cambridge
profesor
Specjalność: fizyka, kosmologia
Alma Mater	Uniwersytet Oksfordzki Uniwersytet w Cambridge
Odznaczenia
Nagrody
Nagroda Wolfa Nagroda Alberta Einsteina Złoty Medal Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego Medal Copleya Nagroda Fizyki Fundamentalnej
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Stephen William Hawking (ur. 8 stycznia 1942 w Oksfordzie, zm. 14 marca 2018 w Cambridge^[1]) – brytyjski fizyk teoretyczny i matematyczny, profesor Uniwersytetu w Cambridge na katedrze Lucasa (1979–2009)^[2][3] oraz w Kalifornijskim Instytucie Technicznym w Pasadenie, związany też z Perimeter Institute for Theoretical Physics^[4] (Waterloo, Ontario). Członek Towarzystwa Królewskiego w Londynie (ang. Royal Society) i laureat szeregu nagród, porównywalnych z Nagrodą Nobla jak Nagroda Alberta Einsteina (1978), Złoty Medal Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego (1985), Nagroda Wolfa w dziedzinie fizyki (1988), Medal Copleya (2006) i Nagroda Specjalna Fizyki Fundamentalnej (2012).

Specjalnościami Hawkinga były teoria względności i astrofizyka, w tym kosmologia. Badał Wielki Wybuch, czarne dziury, problem kwantowania grawitacji i jego związek z tymi zjawiskami. Za jego największe osiągnięcia uważa się^{[potrzebny przypis]}:

• twierdzenie o osobliwościach – wspólnie z Rogerem Penrose’em udowodnił, że ogólna teoria względności (OTW) Einsteina zawiera osobliwości czasoprzestrzenne;
• przewidzenie, że czarne dziury powinny wysyłać promieniowanie, nazwane potem promieniowaniem Hawkinga^[5][6][7] lub Bekensteina-Hawkinga; umożliwiło to obliczenie temperatury tych ciał i doprowadziło do paradoksu informacyjnego.

Hawking był też wpływowym popularyzatorem; za życia opublikował kilka książek tego typu. Pierwsza z nich – Krótka historia czasu – znajdowała się na liście bestsellerów „British Sunday Times” przez rekordowy czas 237 tygodni (ponad czterech lat)^[8]. W swojej twórczości popularyzatorskiej i publicznych wystąpieniach zabierał też głos na tematy inne niż fizyka i astronomia, takie jak astrobiologia, futurologia, filozofia – w tym metafizyka i etyka – oraz polityka.

Hawkinga wyróżniały też inne członkostwa oraz odznaczenia:

• Royal Society for the encouragement of Arts, Manufactures & Commerce;
• Royal Society of Arts (członek honorowy);
• Papieska Akademia Nauk (dożywotnio)^[9];
• Order Towarzyszy Honoru,
• Komandoria Orderu Imperium Brytyjskiego (CBE);
• Prezydencki Medal Wolności – najwyższe odznaczenie cywilne USA^[10].

Jeszcze za życia Hawkinga powstały o nim biograficzne filmy dokumentalne i fabularne. Opowiadały nie tylko o jego badaniach, ale też zmaganiach z niepełnosprawnością – przez większość dorosłego życia był częściowo sparaliżowany i pozbawiony mowy.