Urbanistyka – nauka o planowaniu miast i osiedli oraz ich powstawaniu i historii rozwoju; urbanistyka jest dyscypliną nauk technicznych.
Nazwa „urbanistyka” po raz pierwszy została użyta przez hiszpańskiego teoretyka architektury Ildefonsa Cerdę i pochodzi od łacińskiego słowa urbs, określającego miasto Rzym (w odróżnieniu od słowa civitas, które oznacza miasto w ogólności).
Urbanistyka zajmuje się analizą struktur miejskich i na tej podstawie opracowuje koncepcje planistyczne. Zadania urbanistyki obejmują minimalizację konfliktów interesów użytkowników poszczególnych obiektów budowlanych i ochronę środowiska, zarówno przyrodniczego, jak i kulturowego.
Na przełomie XX i XXI w. popularność zdobyła urbanistyka bezpieczeństwa, tj. zapobieganie przestępczości poprzez właściwe kształtowanie przestrzeni publicznej (ang. crime prevention through environmental design; niem. urbane Sicherheit)[1][2].