Urojenia ksobne

Urojenia ksobne (inaczej urojenie odnoszące) – rodzaj urojenia, podczas którego istnieje przekonanie, iż jest się przedmiotem szczególnego zainteresowania otoczenia. Osoby z urojeniami ksobnymi przywiązują osobiste znaczenie do działań, uwag lub stwierdzeń innych ludzi oraz do obiektów i wydarzeń, które w rzeczywistości takiego osobistego znaczenia nie mają. Chory z urojeniami ksobnymi uważa, że niewinne uwagi i zachowania innych osób odnoszą się do niej, np. ludzie na ulicy rozmawiają właśnie o nim. Urojenia ksobne występują w prawdziwej paranoi (tzw. paranoia sensitiva)^[1]. Osoba doznająca urojeń ksobnych jest w pełni przekonana, że jej obserwacje są prawdziwe i nie potrzebuje w celu ich potwierdzenia żadnych dowodów^[2].

Uważa się, iż wiele postaci historycznych cierpiało na urojenia ksobne, w tym Józef Stalin^[3].

W przypadku osoby chorej mającej silny wpływ na otoczenie (w rodzinie, pracy, organizacji) osoby blisko związane z pacjentem mogą wtórnie przejawiać objawy paranoi indukowanej.