Back Windmeul AF طاحونة هوائية Arabic Yel dəyirmanı AZ Ел тирмәне BA Windmui BAR Vieja malūns BAT-SMG Вятрак BE Вятрак (млын) BE-X-OLD Вятърна мелница Bulgarian पवनचक्की BH
.jpg)
Wiatrak – budowla ze skrzydłami poruszanymi siłą wiatru i napędzającymi urządzenia[1][2]. Przeważnie jest drewniana, rzadziej murowana[3]. Jest najstarszym silnikiem wiatrowym – przetwarza energię wiatru na energię kinetyczną w ruchu obrotowym. Jest maszyną przepływową i poprzednikiem turbiny wiatrowej, którą czasami również nazywa się wiatrakiem.
Wiatraki (z pionową osią) wynaleziono w IX wieku we wschodniej Persji, zaś w Europie – wiatraki z osią poziomą – pojawiły się pod koniec XII wieku i rozpowszechniły się w Anglii i Holandii[4][5].
Pierwsze wiatraki służyły głównie do mielenia zboża, w pierwszej połowie XIV wieku na terenie obecnej Holandii zaczęto używać wiatraków do napędzania pomp osuszających poldery. W późniejszych latach pojawiły się wiatraki tartaczne, inne mełły i mieszały pigmenty, rozdrabniały skały na kruszywa, plotły sznury konopne, wyciskały olej, mełły tytoń, drewno (na papier), kakao, kawę lub gorczycę (na musztardę).
Typy wiatraków:
- ↑ Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 170. ISBN 83-85001-89-1.
- ↑ Windmill. www.merriam-webster.com. [dostęp 2022-07-21].
- ↑ wiatrak, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-03-08].
- ↑ Bolesław Orłowski: Groźba i nadzieja. Sensacje z dziejów techniki. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1987, s. 37–40. ISBN 83-203-0224-2.
- ↑ Windmills. www.engr.psu.edu. [dostęp 2022-07-21].